|
|
تاثیر ویژگیهای پستی و بلندی و خاک بر عملکرد گندم دیم در منطقه سیساب، شمال شرق ایران
|
|
|
|
|
نویسنده
|
شعبانی اسما ,حق نیا غلامحسین ,کریمی علیرضا ,احمدی ملک مسعود
|
منبع
|
آب و خاك - 1391 - دوره : 26 - شماره : 4 - صفحه:922 -932
|
|
|
چکیده
|
ویژگیهای پستی و بلندی اراضی بهدلیل تاثیر بر توزیع آب در بخشهای گوناگون زمیننما و همچنین اثر بر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک، از عوامل مهم موثر بر رشد و عملکرد محصول در کشاورزی دیم هستند. با وجود اینکه استان خراسان شمالی، یکی از مناطق مهم دیمکاری گندم میباشد، اطلاعاتی درباره ارتباط ویژگیهای خاک و پستی و بلندی با رشد گندم دیم در این استان وجود ندارد. پژوهش حاضر بهمنظور بررسی تاثیر ویژگیهای پستی و بلندی و خاک بر عملکرد گندم دیم در منطقه سیساب استان خراسان شمالی انجام شد. دادههای عملکرد گندم و نمونههای خاک سطحی از 100 پلات 1×1 متر در منطقهای به وسعت800 هکتار به گونهای جمعآوری شد که گوناگونی موقعیتهای شیب را دربرگیرد. سنگریزه، رس، کربنات کلسیم معادل، ماده آلی، ph، ec، نیتروژن کل، پتاسیم و فسفر قابل دسترس اندازهگیری شدند. مشتقات اولیه و ثانوی پستی و بلندی دربرگیرنده ارتفاع، شیب، جهت شیب، انحنای سطح، شاخص خیسی، انتقال رسوب و قدرت جریان با استفاده از مدل رقومی ارتفاع به ابعاد 30×30 متر محاسبه شدند. بین ویژگیهای خاک و پستی و بلندی با مولفههای عملکرد، مدلهای رگرسیونی چند متغیره برقرار و سپس به وسیله نقاط کمکی (20 نقطه از 100 نقطه) پیشبینی مدلهای بدست آمده اعتبارسنجی شد. ضرایب ماتریس همبستگی نشان دادند که ارتفاع و درصد کربنات کلسیم معادل، بیشترین میزان همبستگی را با مولفههای عملکرد گندم دارند. در میان فاکتورهای بررسی شده خاک در این مطالعه، درصد آهک و ماده آلی و از میان شاخصهای پستی و بلندی، ارتفاع، شیب و شاخص خیسی وارد مدلها گردیدند. بهدلیل وجود رابطههای غیرخطی و پیچیده، مدلهای رگرسیونی، فقط 43 درصد از تغییرات عملکرد کل و 40 درصد از تغییرات عملکرد دانه را توجیه کردند. نتایج این پژوهش نشان داد اگرچه سیساب در مرز اقلیمی خشک و نیمهخشک قرار دارد، ویژگیهای توپوگرافی بر ویژگیهای خاک و عملکرد گندم دیم موثر هستند.
|
کلیدواژه
|
برآورد عملکرد ,مشتقات مدل رقومی ارتفاع ,گندم دیم ,Yield Prediction ,Digital Elevation Model Derivations ,Rainfed Wheat
|
آدرس
|
دانشگاه فردوسی مشهد, دانشجوی کارشناسی ارشد, ایران, دانشگاه فردوسی مشهد, استاد , ایران, دانشگاه فردوسی مشهد, استادیار , ایران, مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات دیم شیروان, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|