برآورد نیاز آبی مراحل مختلف فنولوژیک گیاه زیره سبز در مناطق مختلف استان اصفهان

پژوهش حاضر به‌منظور برآورد نیاز آبی زیره سبز در مراحل مختلف رشد در شهرستان‌های مختلف استان اصفهان طی دو سال انجام شد. در سال اول جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌های اقلیمی درازمدت انجام و در سال دوم با انتخاب مزارع موردنظر در هر شهرستان و با استفاده از طرح کاملاً تصادفی نیاز آبی زیره محاسبه گردید. نتایج نشان داد 18 شهرستان در استان اصفهان دارای پتانسیل کشت زیره هستند که ازنظر نیاز آبی در هر هکتار (در سطح 5 درصد) و آب مصرفی در مراحل مختلف فنولوژیک (در سطح آماری 1 درصد) دارای تفاوت معنی دار می‌باشند. ازنظر نیاز آبی در هر هکتار شهرستان‌های استان اصفهان را می‌توان به سه گروه تقسیم نمود. نیاز آبی متوسط در هر هکتار به‌ترتیب در گروه اول (شهرستان‌های گلپایگان، لنجان، تیران و کرون و شاهین و شهر و میمه)، گروه دوم (شهرستان‌های اصفهان، خمینی‌شهر، فلاورجان، شهرضا، کاشان، نجف‌آباد، نطنز، مبارکه، دهاقان و برخوار) و گروه سوم (آران و بیدگل، اردستان، خور و بیابانک و نائین) برابر 3000، 3240 و 3770 متر مکعب در هکتار است. نیاز آبی مرحله توسعه رشد در شهرستان‌های گروه سوم برابر 2029 متر مکعب در هکتار بود که نسبت به شهرستان‌های گروه اول و دوم تفاوت معنی‌دار داشت (در سطح 1 درصد). بیشترین نیاز آبی محصول زیره مربوط به مرحله توسعه رشد (10 درصد پوشش تا پوشش کامل زمین) بود. در این مرحله حداقل نیاز آبی محصول زیره در شهرستان‌های گلپایگان (1577.8 متر مکعب در هکتار)، لنجان (1602.9 متر مکعب در هکتار) تیران و کرون (1590.8 متر مکعب در هکتار) و شاهین و شهر و میمه (1634.9 متر مکعب در هکتار) مشاهده شد. با توجه به نتایج زیره به جهت نیاز آبی کم و تحمل به تنش رطوبتی می‌تواند گیاهی مناسب جهت تناوب‌های زراعی استان اصفهان باشد.

estimation of water requirement of different phenological stages of green cumin plant in different regions of isfahan province

introductioncumin (cuminum cyminum l.) is an annual and herbaceous plant, with a vertical, round, narrow and branched stem, with a height of approximately 30-60 cm. this plant belongs to the apiaceae family. this family is known for having plants with aromatic taste. iran and some countries along the mediterranean sea are known as the primary origin for the cumin plant. in addition to iran, cumin is cultivated in many countries such as uzbekistan, tajikistan, turkey, morocco, india, syria, mexico and chile. about 300,000 tons of cumin seeds are produced in the world annually, of which china and asian countries produce 70% and consume 90%. short growing season (100 to 120 days), low water requirement and the possibility of rained cultivation, non-interference between cultivation and harvesting with other crops and no price fluctuation and proper economic justification are among the factors that interest farmers in cultivating this plant. in different regions, yields of 350 to more than 1000 kg of seeds are obtained from this plant, and 3350 cubic meters of pure water are needed for production. materials and methodsthis research was conducted in 2015 to 2017. the first year of the study included the collection and analysis of long-term climatic data of the region, and the second year included the implementation phase of the research. analyzing meteorological data on the scale of decades and the cases of temperature, precipitation, wind speed, sunshine hours, relative humidity and evaporation from the pan were considered as criteria and by preparing the gradient equations, the rate of reference evaporation and transpiration was calculated.