بسط منحنی‌های هاف برای پنج ایستگاه منتخب در شرق دریاچه ارومیه

در این مطالعه، با استفاده از آمار رگبارهای ثبت شده برای 517 رویداد در 5 ایستگاه عجب شیر، آذرشهر، بناب، بستان آباد و لیقوان (واقع درشرق دریاچه ارومیه)، منحنی های هاف بسط داده شد. کل رویدادهای منتخب براساس مدت دوام رگبار در چهار کلاس متمایز به شرح 1- صفر تا دو ، 2- دو تا شش، 3- شش تا دوازده و 4- بیش از دوازده ساعت دسته بندی شدند. سپس منحنی های هاف برای هر دسته به ازای درصد احتمالات 10 درصد،20 درصد، ... و 90 درصد رسم گردید. ضمنا منحنی های هاف برای کل رویدادها (بدون دسته بندی) در هر ایستگاه نیز تهیه شد. در این مطالعه، از توزیع‌های آماری رایج در هیدرولوژی استفاده شد. همچنین، سه شاخص جدید که نشان دهنده نسبت درصد عمق بارش از آغاز بارندگی تا پایان 25 درصد، 50 درصد و 75 درصد زمان بارندگی منحنی هاف 50 درصد به منحنی هاف 90 درصد می باشند، به صورت s، i و q تعریف شد. هیتوگراف رگبار طرح در هر ایستگاه برای کل رویدادها (بدون کلاس بندی) برای منحنی هاف 50 درصد به دست آمد. مدل ریاضی منحنی های هاف در فرم مدل لاجستیک بسط و پارامترهای آن تخمین زده شدند. نتایج حاکی از آن است که برای کلاس های با مدت دوام کمتر از 6 ساعت بخش قابل توجهی از بارش در چارک های اول یا دوم زمانی رخ می دهد. درحالیکه در بارش های با مدت دوام بیش از 6 ساعت بارش ها با شدت کم آغاز شده و به تدریج تا آخر بارندگی بر شدت آن ها افزوده می شود. همچنین نتایج نشان داد که روند تغییرات مقادیر شاخص های s، i و q به صورت s>i>q می باشد. بر اساس نتایج حاصله، مدل لاجستیک قادر به برازش خیلی خوب رگبارها در ایستگاه های منتخب می باشد، طوریکه ضریب همبستگی بین مشاهدات و مدل بین 0.978 و 0.998 است که از نظر آماری در سطح 5 درصد معنی دار بودند.