تاثیر کمپوست بقایای هرس درختان بر برخی شاخص های میکروبیولوژیکی یک خاک آهکی در حضور میکوریز در شرایط رایزوباکس

با توجه به کمبود مواد آلی در اغلب خاک های ایران، بقایای هرس درختان میوه یکی از منابع مهم مواد آلی خاک به شمار می روند که با تبدیل شدن به کمپوست به همراه تلقیح میکوریزی می تواند از راهکارهای افزایش خصوصیات میکروبیولوژیک در خاک های آهکی باشد. از این رو، در این پژوهش تاثیر کمپوست حاصل از بقایای هرس درختان میوه در حضور تلقیح میکوریزی بر برخی شاخص های میکروبیولوژیکی یک خاک آهکی در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح کاملاً تصادفی در شرایط گلخانه ای در رایزوباکس اجرا گردید. فاکتورها شامل منابع آلی (کمپوست بقایای هرس، بقایای هرس و شاهد بدون ماده آلی) و خاک (خاک ریزوسفر و غیرریزوسفر) در شرایط تلقیح میکوریزی بودند. پس از پایان دوره رشد گیاه گندم، کربن آلی (oc)، کربن زیست توده میکروبی (mbc)، فسفر زیست توده میکروبی ((mbp، کسر متابولیکی (qco2)، بهر میکروبی (mbc/oc) و شاخص قابلیت دسترسی به کربن (cai)، فعالیت آنزیم های فسفومنواستراز اسیدی (acp) و قلیایی (alp) و نیز درصد کلنیزاسیون میکوریزی ریشه در خاک های ریزوسفری و غیرریزوسفری تعیین گردید. نتایج نشان داد که کاربرد کمپوست باعث افزایش oc، mbc، mbp و کاهش mbc/mbp نسبت به تیمار شاهد شد. به طوریکه کمپوست بقایای هرسoc، mbcوmbp را به ترتیب 8.08، 46.79 و 37.18 درصد در خاک ریزوسفر نسبت به غیرریزوسفر افزایش داد. بقایای هرس موجب افزایش 1.45، 1.26 و 1.3 برابری به ترتیب در qco2، cai و acp در خاک ریزوسفری در مقایسه با غیرریزوسفر شد. در حالی که بیشترین میزان بهر میکروبی در تیمار شاهد بدون ماده آلی بود. همچنین، بیشترین فعالیت alp و درصد کلنیزاسیون میکوریزی ریشه را کمپوست بقایای هرس در خاک ریزوسفری به خود اختصاص داد.