بررسی تغییرات شوری پروفیل خاک 4 محصول زراعی دشت قزوین تحت آبیاری تیپ با مدل aquacrop

به منظور بررسی تغییرات شوری پروفیل خاک 4 محصول زراعی گندم، ذرت، جو و گوجه فرنگی کشت شده در اراضی دشت قزوین با شوری اولیه 1/5 دسی زیمنس بر متر و با اقلیم گرم و خشک، تحت آبیاری تیپ (قطره ای نواری) و طی 20 سال زراعی، ابتدا توزیع شوری با مدل aquacrop شبیهسازی شده، سپس توسط نرم افزارهای minitab 17 و2007 excel مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد، در محصولات ذرت و گوجه فرنگی، آبیاری تیپ با شوری آب آبیاری 1 دسی زیمنس بر متر، منجر به افزایش قابل توجه شوری متوسط خاک ناحیه توسعه ریشه از 1/5 به ترتیب به 4 و 4/3 دسیزیمنس بر متر می گردد (معنی داری روند در سطح 5 درصد)، حال آنکه افزایش شوری متوسط ناحیه توسعه ریشه در محصولات گندم و جو در همان حالت، از 1/5 به ترتیب به 2/03 و 2/02 دسی زیمنس بر متر رسیده که در سطح 5 درصد معنی دار نیست. علت را می توان به نیاز آبی پایین و فیزیولوژی جو و گندم در جذب نمک، نسبت به ذرت و گوجه فرنگی نسبت داد که در نتیجه آن آب کمتری وارد خاک شده و در نتیجه شوری کمتری در نتیجه تبخیر آب در زمین تجمع می یابد، همچنین وجود بارش در فصل کشت گندم و جو منجر به شستشوی نمک از ناحیه ریشه می شود. درستی این فرض از طریق معنی داری همبستگی بین بارش و شوری خاک در سطح 5 درصد آزمون و ثابت گردید. لذا پیشنهاد می گردد گندم و جو با مقاومت بالا نسبت به شوری، در اولویت کشت آبیاری موضعی برای نواحی خشک با بارش های ناچیز و منابع آبی محدود، قرار گیرند.