پیش بینی پراکنش مکانی مادۀ آلی خاک با استفاده از شاخص های توپوگرافی و تکنیک شبکۀ عصبی مصنوعیکریجینگ

مادۀ آلی یکی از فاکتورهای مهم کیفی خاک است که تاثیر زیادی بر ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک دارد. هدف از این پژوهش برآورد تغییرات مکانی مادۀ آلی خاک و وضعیت آن با استفاده از تکنیک شبکۀ عصبی مصنوعی- کریجینگ در اراضی دشت قروه در استان کردستان بود. بدین منظور تعداد 150 نمونۀ خاک به روش سیستماتیک با فواصل 2×2 کیلومتر از عمق 0 تا 15 سانتی‌متری جمع آوری شد. مقدار مادۀ آلی خاک ها در آزمایشگاه اندازه گیری شد. با استفاده از شبکۀ عصبی مصنوعی رابطۀ بین مقدار مادۀ آلی و پارامترهای توپوگرافی (ارتفاع، درصد شیب، جهت شیب و شاخص خیسی توپوگرافی) بدست آمد. به کمک مدل بدست آمده نقشۀ اولیۀ مادۀ آلی خاک تهیه شد. سپس مقدار باقیمانده های مدل شبکۀ عصبی مصنوعی با روش کریجینگ معمولی درون یابی شد که پس از ادغام آن با نقشۀ اولیه نقشۀ نهایی مادۀ آلی خاک بدست آمد. نقشۀ وضعیت مادۀ آلی خاک از همپوشانی نقشۀ مادۀ آلی خاک با نقشۀ بافت خاک در چهار کلاس خیلی کم، کم، متوسط و زیاد بدست آمد. نتایج حاصل از شبکۀ عصبی مصنوعی نشان داد که متغیرهای ارتفاع و جهت شیب اثر معنی داری بر روی مقدار مادۀ آلی خاک داشتند (0/05 >p). بر اساس نتایج حاصل از ارزیابی متقاطع روش شبکۀ عصبی مصنوعیکریجینگ توانست 89 درصد از تغییرات مکانی مادۀ آلی خاک را توصیف کند. نقشۀ وضعیت مادۀ آلی خاک نشان داد که در حدود 79 درصد از خاک های منطقه از نظر مادۀ آلی در وضعیت خیلی کم و کم قرار دارند.