نگرشی جدید بر روش واکنش سیل واحد در اولویت‌بندی مکانی اقدامات کنترل سیل

با توجه به خطر روزافزون سیل در تمام نقاط جهان از جمله ایران، تعیین مناطق سیل خیز و اولویت بندی این مناطق در جهت کنترل سیل امری ضروری است. در این تحقیق نگرشی جدید بر روش واکنش سیل واحد با عنوان روش کاهش سیل مطرح شد و از این نگرش به منظور اولویت بندی اقدامات کنترل سیل زیرحوضه های بالادست سد کارده در استان خراسان رضوی استفاده گردید. به این منظور، پس از تقسیم حوضه‌ی مورد مطالعه به 24 زیرحوضه، خصوصیات فیزیکی حوضه و زیرحوضه ها از طریق نرم‌افزار جانبی hec-geohms، در محیط arcgis تهیه شد. پس از واسنجی مدل hec-hms از طریق داده های یک واقعه‌ی بارشرواناب، رواناب حاصل از بارش طراحی با دوره‌ی بازگشت 50 سال با استفاده از این مدل شبیه سازی گردید. سپس اولویت‌بندی سیل‌خیزی زیرحوضه‌ها به‌روش واکنش سیل واحد و اولویت‌بندی اقدامات کنترل سیل به‌روش کاهش سیل انجام شد. نتایج نشان داد در حوضه‌ی مورد مطالعه سیل‌خیزترین زیرحوضه لزوماً مناسب‌ترین زیرحوضه برای اقدامات کنترل سیلاب نمی‌باشد و به‌طور کلی نتایج اولویت‌بندی اقدامات کنترل سیل زیرحوضه‌ها تفاوت زیادی با اولویت‌بندی سیل‌خیزی آنها دارد. در ادامه تاثیر تداوم بارش بر روی اولویت‌بندی زیرحوضه ها بررسی شد. نتایج نشان داد تداوم بارش تاثیر قابل‌توجهی بر اولویت‌بندی زیرحوضه ها دارد.

A New Approach on Unit Flood Response Method in Prioritization of Subbasins for Flood Control Activities

Due to increasing rate of flood risk throughout the world, including Iran, it is necessary to identify and prioritize floodcontributing areas for flood control activities. In this study, a new approach on Unit Flood Response method called “Flood Reduction method” was introduced which is applicable to prioritization of subbasins for flood control activities. It was used to prioritize upstream subbasins of Kardeh dam in Khorasan Razavi province. To conduct the study, the entire basin was divided into 24 subbasins and physical characteristics of the basin and subbasins were extracted using HECGeoHMS extension in ArcGIS. HECHMS model was calibrated using a rainfallrunoff event data and then, the 50year design storm was simulated by this calibrated model. Prioritization of flood source areas was performed using the Unit Flood Response method and the Flood Reduction method was used to prioritize flood control activities. For the basin under study, the results showed that the subbasin which has higher flood contribution is not necessarily the most appropriate subbasins for flood control activities. In general, the prioritization results of the Flood Reduction method and those of the Unit Flood Response method were significantly different. The effect of rainfall duration on subbasins prioritization was also studied. The results showed that rainfall duration has a significant effect on the subbasins prioritization.