تحلیل اثر سرریزهای تکنولوژی بر رشد بهره‏وری کل عوامل بخش کشاورزی ایران

بخش کشاورزی ایران، یک بخش سنتی با بهره‏وری اندک است. رشد بهره‏وری می‏تواند نقش مهم و موثری در رشد تولید و افزایش رقابت‏پذیری این بخش داشته باشد. در این مطالعه، نقش سرریزهای تکنولوژی بر بهره‏وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی در دوره 1390-1353 مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا بهره‏وری کل عوامل از روش کندریک محاسبه گردید. همچنین سرریزهای تکنولوژی با استفاده از دو شاخص سرریز از کانال واردات کالاهای سرمایه‏ای و سرریز از کانال سرمایه‏گذاری مستقیم خارجی محاسبه گردید. سپس با استفاده از مدل خود توضیح برداری با وقفه‏های توزیعی (ardl)، اثر سرریزها بر بهره‏وری کل بخش کشاورزی برآورد گردید. نتایج مطالعه رابطه بلندمدت میان سرریزهای تکنولوژی و بهره‏وری کل بخش کشاورزی را تایید می‏کند اما در کوتاه‏مدت تنها شاخص سرریز از کانال سرمایه‏گذاری مستقیم خارجی تاثیر مثبت بر بهره‏وری داشته است. از این‏رو پیشنهاد می‏شود توانایی جذب علم و تکنولوژی خارجی در بخش کشاورزی از طریق مهیا نمودن زیرساخت‏های لازم، افزایش یابد.