الگوسازی ریسک عملکرد محصول با استفاده از روش‌های پارامتریک و ناپارامتریک: مطالعه موردی محصولات گندم و جو استان آذربایجان شرقی

به سبب وابستگی شدید فعالیت‏های کشاورزی به عوامل آب و هوایی، این زیربخش اقتصادی با ریسک بیشتری مواجه بوده و جهت مدیریت این ریسک ها همواره بیمه کشاورزی به عنوان یکی از بهترین راهکارها مطرح بوده است. نکته کلیدی در طراحی مناسب قراردادهای بیمه کشاورزی، الگوسازی دقیق توزیع عملکرد محصول و در واقع برآورد احتمال خسارت می‏باشد. در حال حاضر بیمه عملکرد محصول به صورت سنتی اجرا می‏شود و با مشکلاتی مواجه است که توجه به متنوع‏سازی روشهای بیمه‏ای و استفاده از روش‏های دقیق و مرسوم جهت محاسبه احتمال خسارت و حق‏بیمه، به‏ منظور بهبود شرایط موجود را ضروری می‏کند. بنابراین در مطالعه حاضر تلاش شده است تا میزان ریسک عملکرد محصول با استفاده از رهیافت های آماری پارامتریک و ناپارامتریک برای یک خدمت بیمه ای جدید به نام بیمه عملکرد منطقه ای محاسبه شود. اطلاعات مورد استفاده مربوط به محصولات گندم و جو آبی و دیم در شهرستان‏های اهر و هشترود در استان آذربایجان‏شرقی طی دوره زمانی 92-1354 می‏باشد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که مقادیر احتمال خسارت محاسبه شده از طریق رهیافت ناپارامتریک از دقت بیشتری برخوردارند. همچنین مشخص گردید درصد احتمال خسارت برای محصولات مورد نظر در شهرستان هشترود از شهرستان اهر بیشتر است. لذا پیشنهاد می‏شود تا ضمن در نظرگرفتن خصوصیات توابع توزیع در محاسبات مربوط به احتمال خسارت و انتخاب رهیافت مناسب، در تقسیم ‏بندی‏های منطقه‏ای مربوط به تعیین حق ‏بیمه، به‏ منظور تشکیل گروه های ریسک عملکرد همگن، بر روی شهرستان‏ها به جای کل استان تمرکز گردد.