تاثیر تعرفه بر قیمت داخلی روغن نباتی در ایران و مباحث پیشرو

در این مطالعه با استفاده از مدل تصحیح خطای برداری به بررسی اثر تعرفه دانه روغنی، روغن خام و روغن نباتی بر قیمت مصرف‌کننده روغن نباتی در ایران پرداخته‌ شده است. اطلاعات استفاده شده سری زمانی ماهانه بوده که از سال 1383 تا 1391 را شامل می‌شود. الگوی استفاده شده نیز الگوی var و vecm بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد تنها یک رابطه تعادلی بلندمدت بین متغیر های مذکور وجود دارد و اثر تعرفه روغن نباتی بر شاخص قیمت مصرف کننده و تولیدکننده به ترتیب 4/0 و 07/0 است. همچنین افزایش یک‌درصدی تعرفه دانه روغنی و روغن خام به ترتیب سبب 35/2، و 19/0 درصد افزایش قیمت مصرف کننده روغن نباتی خواهد شد. فاصله شدید بین میزان تاثیرگذاری تعرفه دانه روغنی و روغن خام بر قیمت مصرف‌کننده نشان می‌دهد که حلقه روغن‌کشی در کشور از کارآمدی کافی برخوردار نیست و عملاً سبب می‌شود تا اثر افزایش تعرفه دانه به نحو مضاعفی به مصرف‌کنندگان تحمیل شود. لذا اصلاح ساختار صنعت روغن‌کشی می‌تواند به توسعه کشت دانه‌های روغنی و عدم تحمیل بار اضافی قیمت بر دوش مصرف‌کنندگان کمک کند.