انتخاب روش مناسب مشارکت خصوصی- دولتی به منظور تامین مالی پروژههای آزادراه ایران با رویکرد AH

سرمایههای بخش خصوصی در ساخت زیرساختهای حمل ونقل که یکی از مهمترین آنها پروژههای آزادراهی است، در دهههای اخیربه شدت در کشورهای درحال توسعه مورداستفاده قرارگرفتهاست. اما در موارد متعددی بهدلیل عدم انجام بررسیها و مطالعات لازم،معیارها به درستی شناسایی نشده و در نتیجه شیوه درست مشارکت در پروژههای بزرگ حمل ونقل انتخاب نشده و از این بابت پروژه بامشکلات عدیده ً ای روبرو گردیده و در مواردی منجربه شکست پروژه شده است. طبیعتا شناسایی درست معیارها در شرایط کشوری مانندایران و بر آن اساس انتخاب روش مشارکت با استفاده از یک روش مناسب، تاثیر بسیاری در موفقیت ساخت پروژههای آزادراهی خواهدداشت. هدف این مقاله انتخاب سیستماتیک روش مناسب نوع قرارداد مشارکت خصوصی - دولتی در تامین مالی پروژههای آزادراهیایران با بهرهگیری از علوم تصمیمگیری و آرای خبرگان است. به همین جهت مهم ترین معیارهای موثر درانتخاب روش تامین مالی ازطریق مشارکت در پروژههای آزادراه ایران از دیدگاه خبرگان، از طریق پرسشنامه ومصاحبه شناسایی گردید. سپس از متدولوژی ahpو نرمافزار expert choiceبرای اولویتبندی و انتخاب روش بهینه تامین مالی از طریق مشارکت بخش خصوصی - دولتی درپروژههایآزادراه استفاده شد. دراین مقاله ابتدا به بررسی و توضیح گزینههای مشارکت قابل استفاده در تامین مالی ساخت پروژههای آزادراهیپرداخته شد. سپس 15معیار موثر برانتخاب روشهای تامینمالی در پروژههای آزادراه با استفاده از پرسشنامه از دیدگاه جامعه آماریمتخضصین شامل کارفرمایان، مشاوران، پیمانکاران و افراد آکادمیک تعیین ورتبهبندی شدو بعد از آن تاثیر هر یک از معیارهای تعیین شدهبر روشهای تامینمالی از طریق مشارکت را با استفاده از روش تصمیمگیری ahpسنجیده شد ودرنهایت نتیجهگیری شد که روشتامینمالی مناسب جهت پروژههای آزادراه ایران به ترتیب اولویت قراردادهای ساخت، عملیات و انتقال ( ،)botقراردادهای امتیازی( ،)dbfoقراردادهای واگذاری( )booو قراردادهای برون سپاری سنتی است