تحلیل سطوح مختلف انتقال پذیری مدلهای انتخاب وسیله )نمونه موردی: سفرهای با هدف خرید(

در سا لهای اخیر برنامه ریزی حمل و نقل، تاکید بیشتری بر حمایت از رو شهایی داشته که هزینه مطالعات مربوطه را به حداقل برساند.برخی پژوهشگران استفاده از مدل پرداخت شده در یک شهر را برای بررسی رفتار سفر در شهر دیگر به عنوان یک راهکار، با صرفه جوییدر زمان و هزینه مطالعات حمل و نقلی مطرح کردند. گرچه نمی توان انتظار داشت مدل مبدا به طور کامل مشاهدات شهر مقصد رابازسازی کند، ولی بررسی این فرآیند نیز می تواند اطلاعات نسبتاً مفیدی را در اختیار قرار دهد. این مقاله به معرفی انواع و سطوح مختلفانتقال پذیری و نیز ارایه معیارهای گوناگون انتقال پذیری مدل انتخاب وسیله می پردازد. برای آشنایی با چال شهای پژوهشی مربوطه، یکمطالعه موردی با هدف سفر خرید در مقیاس واقعی )انتقال مدل انتخاب وسیله تهران به قزوین( در چهار سطح انتقال پذیری مورد مطالعهقرار م یگیرد. سفرهای با هدف خرید در ساعت اوج صبح با ساختار مدل لوجیت چندجمله ای و سه شیوه سواری شخصی، تاکسی و اتوبوسبرای انجام سفر در نظر گرفته شده است. جهت ایجاد زمینه مناسب برای مقایسه نتایج، مدل انتخاب وسیله قزوین با ساختار مشابه مدلتهران پرداخت شد. مدل در سطوح اول، دوم و سوم )به غیر از متغیر محدوده طرح ترافیک( انتقال پذیر ولی در سطح چهارم )دقی قترینسطح( انتقا لنا پذیر تشخیص داده شد. آماری آزمون انتقال در این سطح، عدم برابری ضرایب متغیرهای دو مدل را نشان می دهد. نتایجمبتنی بر شاخص انتقال، استفاده از مدل تهران برای قزوین را نامناسب و تا حدودی گمراه کننده می داند، به شکلی که حتی برازش کمترینسبت به مدل سهم بازار داشته است. همچنین بررسی معیارهای خطای نسبی، حاکی از اختلاف میان سه مهای مشاهده شده و پی شبینی شدهتوسط مدل انتقال یافته است. دلایل مختلفی همچون متفاوت بودن شرایط اقتصادی، اجتماعی و ترافیکی و نیز متاثر بودن سفرهای خرید ازشرایط جغرافیایی و عادات فرهنگی می تواند باعث این امر باشد.