برنامه ‌ریزی عملیات جانب دریا با استفاده از الگوریتم بهینه‌ سازی ازدحام ذرات تکاملی

مسائل عملیات جانب دریا در پایانه‌های کانتینری شامل سه مسئله می‌شوند؛ مسئله تخصیص پهلوگاه، مسئله تخصیص جرثقیل اسکله و مسئله برنامه‌ریزی جرثقیل اسکله. مقاله حاضر هر سه مسئله عملیات جانب دریا را به‌صورت ادغامی و در دو مرحله حل می‌کند. در مرحله اول دو مسئله تخصیص پهلوگاه و تخصیص جرثقیل اسکله در یک مدل ریاضی مدل‌سازی و حل می‌شوند. در مرحله دوم، مسئله برنامه‌ریزی جرثقیل اسکله در یک مدل ریاضی جداگانه مدل‌سازی و با کمک الگوریتم ابتکاری برنامه‌ریزی پویا حل می‌شود. با توجه به np-hard بودن مسائل عملیات جانب دریا، از الگوریتم‌های ابتکاری/فراابتکاری برای حل آن‌ها استفاده می‌شود. مقاله حاضر برای اولین بار از نسخه تکاملی الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات (epso) برای حل مسائل عملیات جانب دریا استفاده کرده است. برای مقایسه عملکرد این الگوریتم، نتایج آن با نتایج نسخه اولیه همان الگوریتم (pso) و الگوریتم ژنتیک(ga) مقایسه می‌شود. نتایج عددی این مقاله نشان می‌دهد که الگوریتم epso، تقریباً پاسخ‌هایی مشابه با الگوریتم ga (با 1% اختلاف) دارد؛ اما ازنظر زمان اجرا، سرعت بیشتری نسبت به الگوریتم ga دارد. در مقایسه با الگوریتم pso، حدود 6%، پاسخ‌های بهتری گزارش می‌دهد اما ازنظر زمان اجرا، اندکی آهسته‌تر عمل می‌کند. اعتبارسنجی مقاله حاضر با داده‌های واقعی ورود و خروج کشتی‌ها در هر دو پایانه کانتینری بندر شهید رجایی انجام گرفته است.