طراحی مدل رسانه‌ای به‌ منظور مدیریت بحران سوانح هوایی

در جهان امروز، صنعت حمل ‌و نقل هوایی، یکی از مهم ‌ترین محورهای توسعه‌ی کشورها به شمار می‌رود و در ایران نیز رشد فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و افزایش روزافزون تقاضا، توسعه این بخش را به یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر تبدیل ساخته است. اما، این صنعت در کشور ما در طول دهه‌های اخیر به دلیل مواجهه با تلاطم‌های متعدد همواره در چالش‌ قرار داشته و بعضاً منجر به بروز سوانح هوایی شده است و  باتوجه‌به اینکه رسانه در فرایند مدیریت بحران از نقش قابل‌توجهی برخوردار است، صنعت حمل‌ونقل هوایی در استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌ای به‌منظور مدیریت بحران سوانح ناموفق بوده است. بر همین اساس هدف تحقیق حاضر، طراحی مدل رسانه‌ای به‌منظور مدیریت بحران سوانح هوایی درنظر گرفته شده است تا ضمن شناسایی عوامل و بررسی شرایط، در مواقع بروز یک سانحه هوایی، ظرفیت‌های رسانه‌ای مورداستفاده قرار گیرد. بدین منظور در پارادایم تفسیری مبتنی بر روش‌شناسی کیفی، از روش نظریۀ داده‌‎بنیاد استراوس و کوربین استفاده شده است. 22 مصاحبۀ عمیق و نیمه‌ساختاریافته با استفاده از نمونه‌گیری نظری و فن گلوله‌برفی با مدیران، متخصصان و کارشناسان در حوزه های صنعت هوانوردی، رسانه و ارتباطات انجام شد. با کدگذاری و تحلیل محتوای مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با صاحب‌نظران، تعداد 515 کدباز استخراج شد. پس از تجمیع کدها، تعداد 94 زیر طبقه و تعداد 46 طبقه در قالب درون‌مایه اصلی شناسایی شد. بر اساس تحلیل یافته‌ها، درون‌مایه اصلی شرایط علی شامل 11طبقه، شرایط زمینه‌ای 9 طبقه، شرایط مداخله‌ای 5 طبقه، راهبردها 5 طبقه و پیامدهای مثبت و منفی 6 طبقه تعیین شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد به دلیل عدم بهره‌مندی از اطلاعات نظام‌یافته در مواقع بروز سوانح هوایی، زمان انتظار رسانه‌ها در دریافت پاسخ طولانی شده و با واگذاری روایت اول اخبار به رسانه‌های غیررسمی، شایعات گسترش و اعتماد کاهش‌ یافته و فرایند مدیریت بحران در این بخش با چالش مواجه شده است.