بررسی مورفومتری گرز‌های دیو واقع در ژئوپارک پیشنهادی غرب خراسان رضوی

گرز دیو یکی از ژئومورفوسایت‌‌های ژئوپارک پیشنهادی غرب خراسان رضوی است که به دلیل کمیابی، شگفت‌انگیزبودن و نشان‌دادن فرایند‌های زمین‌شناسی، توجه ژئومورفولوژیست‌‌ها و گردشگران زمین را به خود جلب کرده است. هدف از این تحقیق، کمّی‌سازی و ژئومتری گرز، بیان شیوۀ تکوین، زوال و اهمیت این شکل ژئومورفولوژیک است. روش تحقیق بر مبنای کتابخانه‌ای و میدانی است. در این تحقیق از منابع نوشتاری معتبر و نقشه‌‌های زمین‌شناسی و توپوگرافی برای ادبیات موضوع و جست‌وجو در موقعیت منطقه استفاده شد و از وسایل سنجش همچون متر، شیب‌سنج، کمپاس و ترازو برای بررسی مورفومتری آن و نیز از ابزار‌های دندروژئومورفولوژی برای سنجش زمان، بهره‌برداری شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که قسمت ارتفاعات ژئوپارک، جایی که سازند‌های کنگلومرایی وجود دارد، مستعد ایجاد گرز است. ستون‌های گرز ارتفاع زیادی نگرفته‌اند و سن تشکیل برخی از آن‌ها با توجه به برآورد نرخ برداشت رسوب به بیش از 20 هزار سال بر می‌گردد. لیچن‌‌های مانده بر کلاهک برخی گرز‌ها حکایت از زمانی بیشتر از 1000 سال دارد. شیب اکثر گرز‌ها به بالاتر از 40 درجه می‌رسد. با برداشت و فرسایش از قسمت بالایی، ستون گرز به زوال خود نزدیک می‌شود. در نهایت یکی از کاربرد‌های گرز علاوه بر زیبایی خیره‌کنندۀ آن استفاده در ژئوتکتونیک است؛ بدین معنا که حداقل در 10000 سال گذشته در آن منطقه زلزله‌ای بالاتر از 5 ریشتر اتفاق نیفتاده است.