نقد نظریه کینگ و چالش‌های تجربی آن (نقدی درحوزه دانش ژئومورفولوژی)

سطح زمین مجموعه ای است که عوامل درونی و بیرونی بر آن تاثیرگذار بوده و موجب پیکر تراشی سطح زمین و در نتیجه فرم سازی آن می‌شود. نواحی خشک و نیمه خشک یکی از صحنه‌هایی است که علی رغم بی عارضه بودن آن، فرایند‌های متعدد و پیچیده‌ای در چهره ‌پردازی آن نقش داشته است به گونه ای که محققان همواره در توجیه چگونه به وجود آمدن آن‌ها با نظریات متعدد و گاه پیچیده رو به رو بوده‌اند. از جمله پدیده‌‌های عام در مناطق خشک و نیمه خشک دشت سرها هستند که بیکرانگی، هموار بودن و وسعت، آن‌ها تعجب بیندگان را به خود جلب نموده و محققان ژئومرفولوژیست برای توجیه نحوه به وجود آمدن آن نظریات و مکانیسم‌های متعددی را ابراز داشته اند. یکی از محققان ژئومرفولوژیست که در مورد به وجود آمدن دشت سرها نظریه جامعی تحت عنوان تسطیح ورقه ای حرکت غیر متمرکز آب ارائه نمود ال. سی. کینک (.c .king) است. وی در نظریه خود نحوه به وجود آمدن این دشت‌های کم شیب و کم عارضه را به حرکات سفره ای نسبت داده و البته به وجود آمدن آن را مشروط به حاکمیت یک دوره طولانی فرسایش آبی می‌داند. کارهای دو محقق لاگو (lago) ‌و المدرسی که بیشتر متکی به تکوین ناهمواری‌ها است سبب شد که نسبت به نظریه کینگ شک و تردیدی به وجود آید. لذا در تحقیقی که در دانشگاه اصفهان به اجرا گذارده شد با باز سازی یک مدل مینیاتوری به تجربه عملی نظریه کینگ مبادرت گردید. در این مدل مینیاتوری که سعی شد با حذف مقیاس زمانی تحولات یک عارضه بازسازی شود نتایج متفاوت و متباینی با آن چه کینگ در نظریه خود به آن اشاره دارد به دست آمد. حاصل تجربی بازسازی دشت سرها در مدل مینیاتوری را می‌توان در موارد زیر خلاصه نمود: - استدراج در منحنی مقعر سطوح ارضی گلاسی‌ها برخلاف نظر کینک زائیده تکتونیک جنبا است - تراس بندی پلکانی درسطوح ارضی، نماد عدم تحرک پوسته ارضی‌در یک دوره ارام فرسایشی است.