بررسی عوامل موثر بر ردپای اکولوژیکی شهری ‌ساری

شهرها به‌عنوان پرمصرف‌ترین اکوسیستم جهان مسئول بخش عظیمی از مشکلات محیط‌زیستی جهان هستند. اطلاع از شرایط اکولوژیکی حاکم بر منطقه برای دستیابی به توسعه امری ضروری است. شاخص ردپای اکولوژیکی در زمینه‌ ارزیابی جوامع شهری به‌عنوان روشی برای اندازه‌گیری سطوح پایداری موردتوجه بسیاری است. در این پژوهش برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و سنجش پایداری مناطق شهری از روش ردپای اکولوژیک استفاده شده که خود مدلی کمی است؛ همچنین سعی شده است تا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای شاخص ردپای اکولوژیکی و ظرفیت زیستی اکوسیستم شهری، شهر ساری بررسی شود. ردپای اکولوژیک در بخش مصرف (شامل رد پای اکولوزیک، مسکن، خدمات و حمل‌و‌نقل) در چهار منطقۀ شهر ساری محاسبه شده که با توجه به نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به‌دست‌آمده رد پای اکولوژیک مصرف در شهر ساری برابر 0.94 و ظرفیت زیستی این شهر برابر 0.59 هکتار جهانی به‌ازای هر فرد است که درنتیجه با مقایسۀ ظرفیت زیستی و ردپای اکولوژیک شهر ساری کمبود اکولوژیک داشته و به لحاظ اکولوژیک ناپایدار است. بین ردپاهای محاسبه‌شده در بخش مصرف، حمل‌ونقل با ردپای اکولوژیک 46969.24 هکتار جهانی بیشترین ردپای اکولوژیک را به خود اختصاص داده است و همچنین با تحلیل ردپای اکولوژیک در مناطق چهارگانۀ شهر ساری مشخص شد که منطقۀ یک نسبت به سایر مناطق این شهر از الگوی مصرف بیشتری پیروی می‌کند؛ اما به‌طور کلی با توجه به نتایج حاصل از پژوهش تمامی مناطق شهر ساری ازنظر اکولوژیکی در وضعیت ناپایداری قرار دارند.

investigating the factors affecting the ecological footprint of sari city

cities manifesting the world’s most consuming ecosystem are responsible for a large part of the world’s environmental problems. knowledge of the ecological conditions prevailing in any regions is essential for achieving development. ecological footprint index (efi) is of great interest for assessing urban communities as a way to measure the levels of sustainability. in this research, the ecological footprint method, which is a quantitative model, was used to analyze the data and measure the sustainability of urban areas. to this goal, an attempt was made to study the efi and biological capacity of the urban ecosystem of sari city by using a descriptive-analytical method and relying on library resources. ecological footprint in the consumption sector, including housing, services, and transportation, was calculated in 4 areas of sari city. according to the results of data analysis, the ecological footprint of consumption in the mentioned city was equal to 0.94 global hectares and its biological capacity was 0.59 global hectares per person. comparison of the biological capacity and ecological footprint of this city showed that it had an ecological deficit and was thus ecologically unstable. among the footprints calculated in the consumption sector, transportation with the ecological footprint of 46.46969 ha had the most ecological footprint. also, analyses of the ecological footprints in the 4 regions of sari city showed that region 1 had a more footprint than other regions, indicating that it followed a higher consumption pattern, but in general, all areas of sari city were in an ecologically unstable situation according to the research results.