بررسی توانمندی مناطق مستعد توسعة ژئوتوریسم و ارائة الگوهای بهینة بازدید از ژئوسایت‌ها در شهرستان کامیاران

ژئوتوریسم یکی از ارکان گردشگری است که نقش مهمی در توسعة اقتصادی و اجتماعی مناطق دارد. یکی از مناطق دارای ظرفیت زیاد برای اهداف توسعة ژئوتوریسم، مناطق کارستیک است. شهرستان کامیاران به‌دلیل قرار گرفتن در منطقة کارستیک، ظرفیت ژئوتوریسمی زیادی دارد. به همین دلیل در این پژوهش، وضعیت ژئوتوریسمی شهرستان کامیاران بررسی و همچنین الگوهای بهینة ژئوتوریسمی در این شهرستان ارائه شده‌است. در این پژوهش، به‌منظور دستیابی به اهداف مدنظر از اطلاعات کتابخانه‌ای، مصاحبه، بازدیدهای میدانی، مدل رقومی ارتفاعی 30 متر، نقشه‌های زمین‌شناسی 1:100000 و نقشه‌های توپوگرافی 1:50000 به‌مثابة داده‌های پژوهش استفاده شده‌است. نرم‌افزارهای arcgis و spss ابزارهای پژوهش محسوب می‌شوند. این پژوهش در سه مرحله انجام شده‌است. در مرحلة اول، ژئوسایت‌ها شناسایی و با استفاده از مدل کوبالیکوا ارزیابی شدند. در مرحلة دوم، با استفاده از مدل‌های منطق فازی و anp، مناطق مستعد توسعة ژئوتوریسم شناسایی شدند. در مرحلة سوم، برمبنای نتایج به‌دست‌آمده از مراحل پیشین و همچنین موقعیت ژئوسایت‌ها، مسیرهای بهینة بازدید از ژئوسایت‌ها تعریف شدند. نتایج پژوهش حاکی است که ازنظر روش کوبالیکوا، ژئوسایت‌های مناطق غربی شهرستان کامیاران، ازجمله درة پالنگان با 10.25 امتیاز، بیشترین امتیاز را دارند و همچنین بخش زیادی از این مناطق در پهنه‌های بسیار مناسب برای اهداف توسعة ژئوتوریسم واقع شده‌است. علاوه بر این، از بین الگوهای ارائه‌شده برای بازدید ژئوسایت‌ها، الگوی ششم که از کامیاران شروع و به درة پالنگان ختم می‌شود، به‌دلیل اینکه بخش زیادی از ژئوسایت‌های مستعد منطقه را دربرمی‌گیرد، بیشترین ارزش را دارد.

potential assessment of areas prone to geotourism development and providing optimal patterns of visiting geosites in kamyaran city

the term geosite is a new concept in tourism land and is very important in understanding thegeological history and historical geological evolution of a region. geosites are landforms that havegained special value over time due to human awareness, thus creating the necessary context for thedevelopment of tourism activities and special infrastructure in an area. geosites may exist individuallyor in broader perspectives. they may be altered, damaged, or even destroyed by the effects of humanactivities. different regions have different potentials in terms of geosite diversity and consequently thedevelopment of geotourism depends on geological, geomorphological, and hydro-climatic factors. oneof the areas that has high potential in the development of the geotourism and tourism industry is thekarst areas. kamyaran city in kurdistan province is one of the areas located in karst formations.kamyaran city, despite having developed karst areas, types of landscapes, rivers, and springs, has ahigh potential for the development of the geotourism industry and geostourism. despite the naturalconditions in the region, it seems that more attention has been paid mainly to cultural issues. due tothe importance of the issue, in this study, the geotourism situation of kamyaran city is studied andoptimal geotourism models in this city have been presented.materials and methodsin this research, in order to achieve the desired goals, library information, interviews, field visits,the digital model height of 30 meters, geological maps 1: 100000 and topographic maps 1: 50000 havebeen used. arcgis and spss software are the research tools. also in this research, the kubalikovamodel has been used to evaluate geosites and fuzzy logic and anp models have been used to identifyareas prone to geotourism development. this research has been done in three stages. in the first stage,using field visits, interviews, and library studies, the geosites of the region were identified andevaluated using the kubalikova method. in the second stage, 9 parameters (the distance from the river,landscape, urban areas, communication lines, cultural sites, distance geosites, altitude, slope as well asvulnerability potential) and fusion logic integrated model and ahp were used to identify areas proneto geotourism development in kamyaran city. in the third stage, based on the results obtained from theprevious stages and the location of geosites, appropriate models for visiting geosites were presented.