ارزیابی تاثیر کیفیت‌های طراحی شهری بر سلامت روانی و شادمانی شهروندان (نمونۀ موردی: محله‌های چهارباغ و سوران در شهر سنندج)

شادمانی و سلامت روانی از مهم‌ترین بخش‌های سلامت عمومی به شمار می‌رود. مطالعات مختلفی نشان‌دهندۀ آن بود که کیفیت زندگی شهروندان ارتباط مستقیمی با محیط سکونت دارد. در این میان، فضای عمومی شهرها به‌عنوان بستری که زمینه را برای حیات جمعی فراهم کرده و تقویت‌کننده یا تضعیف‌کننده‌ی سلامت شهروندان خود است، اهمیت ویژه‌ای دارد. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی و در شهر سنندج انجام شده است. اطلاعات لازم به دو روش کتابخانه‌ای و میدانی جمع‌آوری شده است. اهداف اصلی این پژوهش: 1.شناسایی کیفیت‌های محیطی برانگیزانندة شادمانی و متضمن آرامش روانی شهروندان؛ 2. بررسی رابطة بین ویژگی‌های کالبدی/فضایی و اجتماعی دو سکونتگاه (در اینجا محله)، با کیفیت‌های موردانتظار است. کیفیت‌های طراحی شهری شامل کیفیت‌های عملکردی، حمل‌ونقل، زیست‌بوم، ادراکی، بصری، محیط اجتماعی و زمان همگی به‌عنوان عوامل اثرگذار بر سلامت روان از مطالعات اسنادی استخراج شد؛ همچنین در راستای تحقق هدف پژوهش، آزمون‌های آماری مختلفی انتخاب شده است. به‌طوری که برای آزمودن نرمال‌بودن متغیرهای پژوهش از آزمون کولموگروف اسمیرنوف؛ آزمودن نتایج مربوط به سطوح مختلف سلامت روانی شهروندان و تفاوت در کیفیات طراحی شهری در محله‌ها از واریانس یک‌طرفه؛ بررسی اثرگذاری کیفیات طراحی شهری بر سطح سلامت روانی شهروندان و از تحلیل رگرسیون، برای بررسی سطوح مختلف هرکدام از کیفیات طراحی شهری در محله‌های یادشده استفاده شده است. در پایان نیز از نرم‌افزارsmart pls برای تدوین مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان‌دهندۀ آن است که کیفیات ادراکی، بصری، محیط اجتماعی و عملکردی به‌ترتیب با آماره‌های برابر 7.37، 6.78، 6.13 و 4.67، بیشترین اثرگذاری را بر سلامت شهروندان دارد.

evaluating the effects of urban design qualities on the citizens mental health and happiness: a case study of sanandaj city ( chaharbagh and soran neighborhoods)

from the beginning of human civilization, man has always been in search of happiness. aristotlebelieved that happiness is the ultimate meaning and purpose of life (chen & zhang, 2018).happiness and mental health are the most important factors of public health. assessing the extent towhich our place of residence can affect our emotions and overall qualities of life has always been oneof the most important theoretical and empirical topics in the various professions of human geography,urban and regional studies, urban design and planning, and assurance. citizens’ high quality of life inall its objective and mental dimensions is one of the most important concerns of managers and urbanplanners around the world (moore et al., 2018 and ballas, 2013).designing and planning to improve people’s health in many scientific circles, especially since theearly 90s in the 20th century, have been already discussed. however, the researchers’ main problem inthis field has been addressing people’’s physical health and neglecting the issue of the impacts ofurban spaces on citizens’ mental, emotional, and spiritual health conditions (pfeiffer & cloutier,2016).in general, the spaces of urban neighborhoods should be in a way that they provide citizens witheasy access to interactive and green and public environments ensure their healthy physical and mentallives, and make a positive feeling in them. it is clear that having positive face-to-face experiences inthe neighborhood can affect the level of citizen happiness (han et al., 2019).