|
|
|
|
ارزیابی کمّی فرسایش آبی خاک با مدل epm (مطالعه موردی: حوضه آبخیز بدرانلو)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
جعفری تیمور ,ناعمی تبار مهناز ,ذاکریان احمد
|
|
منبع
|
جغرافيا و برنامه ريزي محيطي - 1397 - دوره : 29 - شماره : 2 - صفحه:141 -158
|
|
چکیده
|
فرسایش خاک از مشکلات زیست‌محیطی موجود در استان خراسان شمالی و حوضه آبخیز بدرانلوست. بررسی‌ها نشان می‌دهد سالیانه حدود 461574 تن خاک از زمین‌های حاصلخیز لُسی حوضه بدرانلو فرسایش می‌یابد که به کاهش حاصلخیزی خاک و انباشت رسوبات منجر شده و رسوبات حاصل از فرسایش موجب کاهش عمر مفید سدها و سازه‌های آبی بخش پایاب حوضه می‌شود. در این پژوهش که با هدف ارزیابی کمّی فرسایش آبی در حوضه بدرانلو انجام شده، از روش تجربی پتانسیل فرسایش([1]epm ) استفاده شده است. در پژوهش حاضر ضمن ارزیابی کمّی فرسایش آبی خاک، مقدار رسوب ویژه برای زیرحوضه‌ها و کل حوضه آبخیز بدرانلو در نرم‌افزار ilwis 3.3 محاسبه و نقشه مقدار رسوب ویژه حوضه (gsp) تهیه شد؛ سپس ضمن تحلیل فرسایش زمین‌شناسی و فرسایش تشدیدی در آنالیز آماری و بررسی نقش عوامل توپوگرافی در شدت فرسایش خاک، از روش anova در نرم‌افزار spss استفاده شد. نتایج به‌دست‌آمده وضعیت نگران‌کننده ناپایداری بوم‌شناختی را در سطح حوضه گوشزد کرده است؛ به گونه‌ای که میانگین سالیانه فرسایش آبی خاک در حوضه حدود 23.73 تن در هکتار است. در بین زیرحوضه‌ها، زیرحوضه 4 واقع در مرکز حوضه با سالیانه حدود 63.89 تن در هکتار بیشترین میزان فرسایش خاک را دارد. فرسایش شیاری و توده‌ای، فرسایش آبی متداول در سطح حوضه است. علاوه بر شرایط لیتولوژی و تغییر کاربری اراضی، در بین عوامل توپوگرافی، شیب و جهت شیب با توجه به همبستگی زیاد بیشترین تاثیر را در شدت فرسایش خاک حوضه دارند.
|
|
کلیدواژه
|
فرسایش آبی، خاک، حوضه بدرانلو، توپوگرافی، مدل epm
|
|
آدرس
|
دانشگاه دامغان, دانشکده علوم زمین, ایران, دانشگاه حکیم سبزواری, ایران, دانشگاه تهران, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Quantitative Assessment of Soilwater Erosion with the EPM Model (Case Study: Badranloo Watershed basin)
|
|
|
|
|
Authors
|
Jafari Teimor ,Naemi Mahnaz ,Zakeriyan Ahmad
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|