>
Fa   |   Ar   |   En
   تدوین معیارهای کاربردی سنجش کیفیت محیط‌ زیست شهری در محله‌های مرکزی کلان‌شهر همدان (نمونۀ مطالعاتی: محلۀ آقاجانی‌بیگ)  
   
نویسنده بشیری زهرا ,شاهیوندی احمد ,براتیان علی
منبع جغرافيا و برنامه ريزي محيطي - 1397 - دوره : 29 - شماره : 1 - صفحه:65 -94
چکیده    برنامه‌ریزی محیطی با هدف پایداری و ایجاد زمینه‌های لازم برای کاهش آلودگی‌های محیط‌زیست شهری انجام می‌شود. این نوع برنامه‌ریزی ازنظر موضوعی و موضعی، ابزاری برای رویارویی با آلودگی‌های محیط‌زیست شهرها و محله‌های شهری است. شکل کلی شهر همدان، شعاعی است و این امر، سبب ازدیاد تردد وسایل نقلیه به حلقۀ اول شهر شده است. نتیجۀ تراکم و تعدد رفت‌و‌آمد، بروز مشکلات زیست‌محیطی بسیاری در محله‌های واقع در محدودۀ حلقۀ اول شهر از‌جمله محلۀ آقاجانی بیگ است. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی، ازنظر روش، توصیفی تحلیلی و هدف آن، برنامه‌ریزی محیطی برای پایداری محیط‌زیست محلۀ آقاجانی ‌بیگ است. پس از شناسایی و تدوین ابعاد، شاخص‌ها و متغیرهای پژوهش به روش کتابخانه‌ای، اطلاعات هریک از شاخص‌ها با مطالعه‌های میدانی (مشاهده) و اندازه‌گیری معیارهای زیست‌محیطی موثر بر پایداری (به‌کارگیری داده‌های ایستگاه ثبت شاخص آلاینده‌های هوای شهری، اندازه‌گیری صوت با دستگاه صداسنج casellacel، نمونه‌برداری شاخص کیفیت رواناب شهری) جمع‌آوری شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات، ابتدا با استفاده از شاخص‌های کیفیت محیطی در مقیاس محله که از مبانی نظری برگرفته شده بودند، مهم‌ترین شاخص‌های تاثیرگذار بر پایداری محیط‌زیست محلۀ آقاجانی بیگ شناسایی و اولویت‌بندی شدند. شاخص‌های محیطی بررسی‌شده در دو دستۀ کاربری زمین و کیفیت محیطی دسته‌بندی شدند که شامل آلودگی هوا، آلودگی صوت، آلودگی رواناب‌های سطحی، برخورداری از فضای سبز، تنوع کاربری زمین، تراکم و دسترسی به خدمات عمومی محلی بودند. ارزش هر شاخص در دامنه‌ای بین یک تا پنج مشخص شد که نشان‌دهندۀ سطوح مختلف پایداری هستند. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهند محدودۀ مطالعه‌شده در وضعیت پایداری متوسط با ارزش 3 قرار دارد. علت کسب این ارزش، تاثیر شاخص‌های مرتبط با کاربری زمین بر شاخص‌های کیفیت محیط است؛ به‌گونه‌ای‌که سطح پایداری شاخص‌های کیفیت محیطی محدودۀ مطالعه‌شده در وضعیت متوسط پایین (پایدار نیست اما نه به شدت سطح پایین) است و محدوده در وضعیت مطلوبی ازنظر سطح پایداری شاخص‌های کیفیت محیطی قرار ندارد.
کلیدواژه محیط‌زیست، توسعۀ پایدار، کیفیت محیط شهری، محله‌های مرکزی، شهر همدان، محلۀ آقاجانی بیگ
آدرس دانشگاه هنر اصفهان, ایران, دانشگاه هنر اصفهان, ایران, دانشگاه اصفهان, پژوهشکدۀ علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی, ایران
 
   Development of Applied Measurements of Urban Environmental Quality Assessment in Central City Metropolises of Hamedan (Case Study: Aghajani Beig Neighborhood)  
   
Authors bashiri Zahra ,Shahivandi Ahmad ,Baratiyan Ali
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved