تاثیرات بالقوۀ تغییر اقلیم در توریسم سواحل جنوبی ایران بر پایۀ طرح اطلاعات اقلیمی گردشگری

توریسم و تفریح، عوامل مهم اقتصادی است که به‌طور مستقیم با‌ هوا و آب و هوای مقصد خاص ‌ارتباط دارد. آب و هوا، ‌منبع مهمی برای گردشگری و‌ عنصری به‌همان اندازه مهم است که باید در اهداف گردشگری گنجانده شود. در این بررسی، تاثیرات بالقوۀ تغییر اقلیم بر پایۀ طرح اطلاعات اقلیمی گردشگری (ctis) در نواحی سواحل جنوبی ایران بررسی شده است. برای این منظور، از اطلاعات اقلیمی 24ایستگاه آب و هواشناسی کرانه‌های جنوبی ایران در دورۀ 2008-1979 (30سال) به همراه اطلاعات مکانی و فردی استفاده شده است. با بهره‌گیری از مدل‌های نرم‌افزاریrayman 1.2  و ctis جنبۀ‌های حرارتی، فیزیکی و زیباشناختی طرح اطلاعات اقلیمی گردشگری محاسبه شده است. سپس با برازش آزمون ناپارامتریک من کندال به سری‌های زمانی پارامترهای هواشناسی طرح اطلاعات اقلیمی گردشگری، تغییرپذیری زمانی و مکانی شرایط آسایش اقلیمی بررسی شده است. نتایج این بررسی نشان داد، دوره‌های مطلوب گردشگری از لحاظ جنبۀ‌های حرارتی، فیزیکی و زیباشناختی در سواحل خلیج فارس ماه‌های مارس و نوامبر در سواحل دریای عمان ماه‌های ژانویه، فوریه و دسامبر است. پارامترهای جنبۀ‌ حرارتی و فیزیکی از لحاظ زمانی و مکانی در محدودۀ مورد مطالعه‌ نوسان دارد. روند افزایشی معنادار روزهای شرجی (جنبۀ فیزیکی) و تنش گرما (جنبۀ حرارتی) و روند کاهشی معنادار مقبولیت حرارتی (جنبۀ حرارتی) در کرانه‌های دریای عمان، سبب کاهش دورۀ زمانی مطلوب گردشگری در‌ آینده می‌شود. در سواحل خلیج فارس، شرایط به‌ گونه‌ای دیگر است؛ روند افزایشی شرایط مقبولیت حرارتی در ماه‌های مارس و نوامبر، روند کاهشی تنش سرما و گرما (جنبۀ حرارتی) به‌همراه روند کاهشی پارامترهای نامطلوب جنبۀ فیزیکی مانند شرجی، انتظار افزایش دورۀ زمانی مطلوب گردشگری در ماه‌های مارس و نوامبر است. دورۀ مطلوب گردشگری در سواحل خلیج فارس، از سواحل دریای عمان محدودتر است. با ‌وجود این، تفاوت زمانی دوره‌های مطلوب گردشگری در سواحل دریای‌ عمان و خلیج فارس برای برنامه‌ریزی و مدیریت گردشگری بسیار مفید است. آگاهی از نوسانات زمانی دوره‌های مطلوب گردشگری در توسعۀ برنامه‌های گردشگری آینده، تاثیر‌گذار است.

Potential Impacts of Climate Change on Tourism in South Beaches of Iran based on Climate Tourism Information Scheme

Tourism and recreation are important economic factors which are directly connected to weather and climate of a specific destination. Climate is an important resource for tourism and an equally important element that needs to be included in tourism purposes. Tourism, especially coastal or maritime tourism is an important source for economic growth in the countries such as Iran. This study reveals potential impacts of climate change on tourism in south beaches of Iran. These conditions were identified by using Climate Tourism Information Scheme (CTIS) over 19892008 period in the 24 meteorological stations and analyzing the different thermal perceptions values that emerged. At first, by using of Ray Man and CTIS software models, thermal, physical and aesthetical aspects of Climate Tourism Information Scheme were calculated.  Then, MannKendal method was also used to detect possible trends in the data time series. The results revealed that from December to February is the optimum period (comfortable) in the Oman Sea shores and March and November in Persian Gulf shores. The parameters of thermal and physical aspects have changed in the studied area. The results also indicated, in Oman, sea shores that sultry days and heat stress are absolutely consistent with increasing and thermal comfortable with decreasing trend. These conditions cause a decrease in the desirable times for tourism in the future. In the Persian Gulf shores, the situation is different. In the March and November, a significant decrease in cold, heat stress and sultry trends was evident. Therefore, it is predicated that desirable times for tourism will increase in the future.