مکانیابی بهینه‌ی توسعه فیزیکی شهر مراغه با تاکید بر پایداری شهری

گسترش افقی و بی‌برنامه شهرها با افزایش جمعیت و رشد روزافزون شهرنشینی منجر به، کمبود زمین، تغییر اراضی مجاور به ساخت‌وسازهای شهری و ایجاد زاغه‌هایی در نواحی پرشیب شده است. استفاده غیراصولی و بدون برنامه از زمین و تغییر کاربری‌ها بدون توجه به ظرفیت‌های محیطی موجب از بین رفتن تعادل و توازن محیط‌زیست شهرها گردیده است و توسعه پایدار شهری را دچار چالش نموده است. پژوهش حاضر جهت مدیریت و برنامه‌ریزی رشد شهر و کاهش اثرات نامطلوب اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی، به مکانیابی جهات بهینه توسعه فیزیکی شهر مراغه پرداخته است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی باهدف کاربردی می‌باشد. پژوهش حاضر ضمن بررسی و تحلیل تنگناهای محیطی و انسانی در جهت رشد فیزیکی شهر مراغه، با استفاده از روش ahp و gis درصدد یافتن پهنه‌های بهینه به‌منظور توسعه فیزیکی آتی شهر مراغه است. شاخص‌های موثر در توسعه فیزیکی با استفاده از روش محاسباتی ahpکه توسط کارشناسان خبره امتیازدهی شده بودند مورد تحلیل قرار گرفت، وزن معیارها حاصل ازexpert choice در لایه‌های موثر در توسعه فیزیکی شهر اعمال شد، درنهایت با تلفیق لایه‌های در محیط gis نقشه جهات بهینه توسعه فیزیکی شهر استخراج گردید. نتایج پژوهش نشان می‌دهد شهر مراغه در توسعه فیزیکی خود از هیچ‌گونه الگویی تبعیت نکرده است این شهر به دلیل محصور بودن در بین ارتفاعات بلند، باغات درجه‌یک، رودخانه صوفی چای، راه‌آهن، اراضی نظامی، گسترش حاشیه‌نشینی در پیرامون خود و همچنین حالت گودی بودن شهر و مشکل دفع آب‌های سطحی، تنها دو گزینه بعنوان جهات مناسب توسعه فیزیکی پیش رو دارد؛ یکی در قسمت مرکزی شهر که دارای زمین‌های خالی با بافت‌های روستایی پراکنده است و دیگری اراضی نیمه هموار و تپه‌ماهوری واقع در غرب و جنوب غربی شهر می‌باشد.