تعیین راهبردهای توسعه ی شهری پایدار در شهرهای استخراجی مطالعه ی موردی: شهر استخراجی عسلویه

شهر اصطلاحی است که از ترکیب جمعیت، انواع فعالیت و کاربری‌ها در یک بستر جغرافیایی معنا و مفهوم می‌یابد. در میان انواع شهرهای موجود، نوع خاصی از شهرها وجود دارد که با اصطلاحاتی نظیر شهرهای معدنی، منبع - پایه و استخراجی شناخته می‌شوند. این نوع شهرها، مربوط به سکونتگاه هایی است که از استخراج منابع معدنی شکل گرفته و به تدریج به عنوان یک شهر گسترش یافته و تکوین پیدا می کنند. چهارچوب برنامه‌ریزی راهبردی با توجه به ویژگی‌های خود و توجه به مجموعه شرایط اقتصادی، اکولوژیکی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی، ابزاری مناسب برای طراحی و تدوین راهبردهای توسعه پایدار در شهرهای استخراجی می باشد. شهر ساحلی عسلویه در جنوب ایران و در کرانه‌ی شمالی خلیج فارس را می‌توان نمونه‌ای از شهرهای کوچک‌اندام استخراجی دانست که در مدتی کوتاه و متاثر از فعالیت‌های مرتبط با استخراج، پالایش و صدور انرژی گاز، از منطقه‌ای روستایی و کمتر شناخته‌شده به کانون فعالیت‌های عظیم انرژی- صنعتی و متاثر از این فعالیت‌ها، به شهری مهم و اثرگذار در عرصه اقتصاد ملی تبدیل شده است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل برنامه‌ریزی راهبردی در قالب مدل swot و ماتریس کمّی‌سازی برنامه‌ریزی راهبردی (qspm)، راهبردهای مختلف برای برنامه‌ریزی توسعه پایدار شهر استخراجی عسلویه، شناسایی و از میان آن‌ها بهترین راهبرد انتخاب و متناسب با آن، راه‌کارهای لازم تدوین شده است. ارزیابی وضعیت موجود توسعه پایدار شهر عسلویه نشان می‌دهد که راهبرد تنوع به عنوان اصلی‌ترین سناریوی قابل تاکید و توجه برای این شهر با تخصیص مجدد منابع برای بهره‌گیری از نقاط قوت و فرصت ‌ها برای تعدیل یا رفع تهدید های فراروی شهر می باشد.