ارزیابی عدالت فضایی در پراکنش خدمات شهری. مطالعه‌ موردی کلان شهر تبریز

سرآغاز عدالت اجتماعی ریشه در عدالت فضایی و محیطی دارد. با توجه به این­که خدمات شهری به مثابه­ی نوعی کالای عمومی محاسبه می­شود که برآورد و مکان­یابی صحیح آن­ها در حوزه­ مدیریت شهری است؛ بنابراین نمی‌توان بخشی از جامعه شهری را از آن محروم کرد. محرومیت از این خدمات یا دسترسی به آن­ها با هزینه­ی بیشتر، توان و امکانات بخشی از جامعه را که معروض این بی‌عدالتی شده است در یک رقابت نابرابر مستحیل می‌کند. کلان‌شهر تبریز همچون اغلب شهرهای بزرگ کشور بستر نابرابری فضایی مناطق از بهره‌مندی از خدمات عمومی شهری است. بنابراین در این تحقیق مناطق شهرداری تبریز از منظر خدمات عمومی مورد بررسی قرار می­گیرد. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. در این راستا پس از تعیین شاخص‌ها، مناطق شهرداری تبریز با استفاده از مدل تاپسیس فازی، سطح‌بندی شد و الویت­های برنامه‌ریزی برای هر منطقه با توجه هر شاخص ارائه شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که شهر تبریز از سطح عدالت فضایی مناسبی در پراکنش این خدمات برخوردار نیست. منطقه­ی 2 در شرایط مطلوبِ  کاملاً برخوردار قرار دارد در حالی که مناطق 4 و 10 از این شرایط برخوردار نیستند. مناطق شهری 8، 5 و 6 در محدوده­ی طبقه‌بندی برخوردار و مناطق 3، 1 و 7 نیمه برخوردار می‌باشند. این مسایل، توجه­ی ویژه­ای را در پراکنش خدمات در دو منطقه­ی 4 و10 - که حدود یک سوم جمعیت را در خود جای داده‌اند- می­طلبد. بنابراین مدیریت شهری تبریز نیازمند توجه به مناطق محروم در شاخص‌های مرتبط است.