بررسی تاثیرات رود بادهای وردسپهری بر پرواز هواپیماها

دانش آب‌وهواشناسی از طریق شناخت وضعیت جوی و تاثیر آن بر حمل‌ونقل هوایی کاربرد دارد. رود بادهای وردسپهری بسترساز پدیده‌های تلاطم هوای صاف (cat) و چینش قائم باد، هستند؛ لذا در این پژوهش اثرات آن‌ها بر پرواز هواپیماها بررسی شد. منطقه موردمطالعه، کشور ایران و مسیرهای پروازی کرمانشاه، اهواز و زاهدان به تهران است. داده‌های پژوهش شامل نقشه‌های برش مقطع عمودی (نمایه) رود باد، میانگین روزانه مولفه‌های مداری (u-wind) و نصف‌النهاری باد (v-wind) برای بازه زمانی زمستان 1398 شمسی از طریق پایگاه‌های داده محیطی noaa/ncep اخذ شد. همچنین اطلاعات مسیر پروازی از سامانه‌های flightradar24 و flightaware دریافت شدند. ابتدا با استفاده از نقشه‌های برش مقطعی عمودی، روزهای حاوی رود باد مداری قوی استخراج و میانگین موقعیت قرارگیری هسته رود باد، در مولفه‌های باد مداری و نصف‌النهاری، سطح نیواری 200 هکتوپاسکال تشخیص داده شد. لیست پروازها تهیه و نقشه‌های مولفه مداری باد تولید گردیدند. در نهایت ارتفاع پروازها با تراز جریانات رود بادها مقایسه و تاثیر یا عدم تاثیر رود باد بر پروازها موردمطالعه قرار گرفت. بر اساس نتایج پژوهش تمامی رود بادها باعث ایجاد تلاطم برای همه پروازها شدند و کاهش سرعت برای پروازهای مسیرهای اهواز، زاهدان و بندرعباس به تهران و افزایش سرعت پروازهای مسیر کرمانشاه - تهران را متناسب با جهت و نوع وزش رود بادها، در پی داشتند. همچنین مشخص گردید که همه رود بادها دارای سرعتی بیشتر از 90 نات بوده‌اند، لذا ظرفیت ایجاد تنش و تلاطم‌هایی همچون cat در آن‌ها دیده شد.

investigating the effects of tropospheric jet streams on airplane flight

in this research, their effects on the flight of airplanes were investigated. the study area is the country of iran, and the flight routes of kermanshah, ahvaz and bandarabbas to tehran. the research data includes maps of the vertical transect (profile) of the jet stream, the daily average of the zonal wind (u-wind) and meridional wind (v-wind) components for the winter period of 2018 through noaa/ncep environmental databases. also, flight route information was received from flightradar24 and flightaware systems. first, by using vertical transect maps, the days containing strong u-wind were extracted, and the average position of the core of the jet streams in the zonal and meridional wind components, the tropospheric level of 200 hp was detected. the list of flights was prepared, and the zonal wind maps were produced. finally, the height of the flights was compared with the level of the currents of the jet streams, and the influence or lack of influence of the jet streams on the flights was studied. according to the results of the research, all the jet streams caused turbulence for all flights, and they caused a decrease in the speed of flights between ahvaz and bandarabbas to tehran and an increase in the speed of flights between kermanshah and tehran according to the direction and type of jet streams. it was also found that all the jet streams had a speed of more than 90 knots, so the capacity to create tension and turbulence such as cat was seen in them