ارزیابی دقت نقشه‌های خاک جهانی و منطقه‌ای در پیش‌بینی جریان با استفاده از مدل swat حوزه آبخیز تالار استان مازندران

در اکثر کشورهای درحال‌توسعه، داده‌های جامع مرجع مکانی دقیق خاک هنوز در دسترس نیست. fao از طریق پایگاه داده هماهنگ شده جهانی خاک، نقشه جهانی را آماده‌سازی کرد. هدف این مطالعه ارزیابی جزئیات موردنیاز نقشه منطقه‌ای در مقایسه با نقشه جهانی خاک حوزه آبخیز تالار با استفاده از مدل swat بود. در این مدل، داده‌های اقلیمی 2017-2004 برای شبیه‌سازی رواناب استفاده شد. دو سال اول به‌عنوان دوره گرم کردن مدل، سال‌های 2015-2005 جهت واسنجی و 2017-2016 برای صحت‌سنجی مدل بکار گرفته شد. تحلیل حساسیت و عدم قطعیت در نرم‌افزار swat-cup با کمک الگوریتم sufi-2 انجام شد. ارزیابی مدل با استفاده از آماره‌های ضرایب تبیین (r2) و نش- ساتکلیف (nse) انجام شد. پارامتر ظرفیت آبِ قابل‌دسترس خاک، پارامتر حساس تعیین شد. بارش (جریان روزمینی) قبل از واسنجی، 7/32 درصد (جهانی) و 3/29 درصد (منطقه‌ای) شبیه‌سازی شد. پس از واسنجی بر اساس نقشه خاک منطقه‌ای (nse=0.56 و r2= 0.74) و جهانی (nse=0.56 و r2= 0.64) و در مرحله صحت‌سنجی نیز به ترتیب منطقه‌ای (nse=0.59 و r2= 0.76) جهانی (nse=0.62 و r2= 0.75) برآورد گردید. نتایج بیانگر عملکرد قابل‌قبول مدل در شبیه‌سازی جریان بود. زیر حوضه 9 (جنگل برگ‌ریز) و 14 (چراگاه تابستانه) به ترتیب کمترین و بیشترین سهم را در تولید رواناب داشتند. نقشه منطقه‌ای نتایج مطمئن‌تری ارائه نمود. اگرچه اطلاعات اضافی ارائه‌شده نقشه منطقه‌ای ضمن تغییر پارامترهای بهینه‌شده در مدل، فاقد تاثیر بر جریان خروجی حوضه است، نتایج حاکی از عدم تاثیر قابل‌توجه نقشه خاک منطقه‌ای، بر پیش‌بینی جریان بود و می‌توان در صورت عدم دسترسی آن، از اطلاعات نقشه خاک جهانی استفاده کرد.

evaluation of global and regional soil maps in flow forecasting using swat model (talar watershed, of mazandaran province)

in most developing countries soil georeferenced data is not yet available. the fao prepared the global map through the coordinated global soil database. the aim of this study was to evaluate the required details of the regional map in comparison with the soil global map of talar watershed using the swat model. in this model, climatic data of 2004-2017 were used to simulate runoff. the first two years were used as model warm-up period, 2005-2015 for calibration and 2016-2017 for model validation. sensitivity and uncertainty analysis, was done in swat-cup software with the help of sufi-2 algorithm. the evaluation of the model was done using the coefficients of explanation (r2) and nash-sutcliffe (nse) statistics. the available soil water capacity (sol_awc) parameter was determined as a sensitive parameter. before calibration, 32.7% (global) and 29.3% (regional) precipitation was simulated as daily flow. after recalibration based on the regional soil map (nse=0.56 and r2=0.74) and global (nse=0.56 and r2=0.64) and in the verification stage according to the regional soil map (nse=0.59 and r2=0.76) and global (nse=0.62) and r2=0.75) was estimated. the results showed the acceptable performance of the model in flow simulation. sub-basin 9 (deciduous forest) and 14 (summer pasture) had the lowest and highest share in runoff production, respectively. the regional map provided more reliable results.