تحلیل و رتبه‌بندی عوامل موثر بر تمرکز و جدایی گزینی اقتصادی در شهر اردبیل

جدایی گزینی، در اکثر شهرهای جهان موضوع درخور توجهی است؛ چراکه جدایی گزینی، موجب تمرکز شدید بر فقر و پیدایش طبقات پایین می‌شود که می‌تواند عامل گسترش مسائل در شهر شود. تحقیق حاضر با هدف تحلیل و رتبه‌بندی عوامل موثر بر تمرکز و جدایی گزینی در شهر اردبیل با تاکید بر معیارهای اقتصادی انجام‌گرفته است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و تحلیلی است. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها از روش اسنادی و میدانی استفاده‌شده است. داده‌های اسنادی، از گزارش مرکز آمار ایران مربوط به شهر اردبیل (1395) استخراج‌شده‌اند. همچنین جهت سنجش میانگین درآمد، اشتغال، ثروت و قیمت زمین از روش میدانی و توزیع پرسشنامه استفاده‌شده است. جامعه آماری تحقیق را شهروندان شهر اردبیل تشکیل می‌دهند که 383 نفر بر اساس فرمول کوکران به‌عنوان نمونه برآورد گردید. در این پژوهش جهت سنجش جدایی گزینی در شهر اردبیل، از شاخص‌های جدایی گزینی در نرم‌افزار geo-segregation استفاده شد. در نهایت شاخص‌ها با استفاده از روش کریتیک وزن دهی و مناطق با بهره‌گیری از تکنیک ای داس رتبه‌بندی شد. نتایج حاصل از نرم‌افزار تحلیل‌گر جدایی گزینی نشان‌دهنده این امر می‌باشد که در مناطق شهر اردبیل شاخص امید به زندگی به‌طور برابر مشاهده می‌شود. به‌طوری‌که گرایش و تمرکز در این شاخص وجود ندارد، اما وضعیت در شاخص‌های درآمد و اشتغال نسبت به شاخص‌های دیگر شدیدتر است. همچنین نتایج حاصل از تکنیک ای داس نشان می‌دهد که منطقه 3 اردبیل با بیشترین امتیاز در وضعیت برخوردار و منطقه 4 با کمترین امتیاز در وضعیت محروم نسبت به سایر مناطق قرار دارند.

analysis and ranking of factors affecting economic concentration and segregation in ardabil city

segregation is a topic worthy of attention in most cities of the world; selective segregation causes a strong focus on poverty and the emergence of the lower classes, which can cause the spread of many problems in the city. based on this, the present research has been conducted to analyze and rank the factors affecting concentration and segregation in ardabil city, with an emphasis on economic criteria. this research is practical in terms of purpose and descriptive, and analytical. in order to collect data, documentary and field methods have been exerted. documentary data have been extracted from the report of iran statistics center related to ardabil city (2017). also, in order to measure the average income, employment, wealth, and land price, the field method and questionnaire distribution have been exploited. the statistical population of the research consists of citizens of ardabil city; 383 people were estimated as a sample based on cochran’s formula. in this research, geo-segregation software used segregation indices to measure segregation in ardabil city. finally, the indicators were ranked using the critical weighting method, and the regions using the edas technique. the results obtained from the geo-segregation software indicate that the life expectancy index is observed equally in the regions of ardabil city. however, income and employment indicators are more difficult than other indicators. also, district 3 of ardabil, with the highest score, is in privileged status, and district 4, with the lowest score, is in deprived status compared to other regions. such inequality distribution has caused the level of satisfaction of people from the residential neighborhood to social comparison. as a result, the feeling of deprivation and social inequality undergo fundamental changes, requiring more attention from management and urban planning