ارزیابی توان اکولوژیکی کشاورزی با رویکرد آمایشی و توسعۀ منطقه‌ای مطالعۀ موردی: استان آذربایجان غربی

ارزیابی توان اکولوژیک بخشی از فرآیند آمایش سرزمین است که براساس آن ظرفیت هر منطقه در راستای کاربری های خاص ارزیابی و براساس مولفه های علمی، میزان توان منطقه تعیین و درجه بندی می گردد. در این رویکرد توان اکولوژیک، فعالیت های انسانی در پهنۀ سرزمینی را در راستای قابلیت و استعداد هر منطقه در پی نیل به توسعۀ پایدار هموار می کند. از این منظر هدف از این پژوهش ارزیابی توان اکولوژیکی کاربری کشاورزی در استان آذربایجان غربی است. این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش‌شناسی توصیفی تحلیلی است. جهت انجام این پژوهش با استفاده از لایه های اطلاعاتی و در محیط نرم افزار gis عوامل موثر در ارزیابی توان اکولوژیکی تعیین، وزن دهی، ارزش گذاری و لایه های حاصل از آن‌ها ترسیم شد و درنهایت اقدام به تهیه نقشۀ توان اکولوژیکی حوزۀ مذکور گردید. نتایج حاصل از تحلیل یافته ها بیانگر تفاوت در توان اکولوژیکی شهرستان های استان است. به طوری که در زمینه توان اکولوژیک کشاورزی؛ شهرستان های ارومیه، خوی، نقده، میاندوآب دارای بیشترین توان بوده که این برتری بیشتر به دلیل قرارگیری درشیب، خاک مرغوب، دما و بارندگی مناسب و فرسایش پذیری کم خاک است. در مقابل شهرستان های سردشت و چالدران کمترین توان را در این زمینه دارند؛ زیرا شهر سردشت به دلیل شیب زیاد و کوهستانی بودن، ارتفاعات صعب العبور و زمین های دره ای و غیر مسطح، پوشش گیاهی جنگلی، دمای هوای پایین و تعداد زیاد روزهای یخبندان و شهرستان چالدران به دلیل فرسایش پذیری زیاد و وجود مراتع فراوان، اراضی کوهستانی و بارش کمتر نسبت به سایر شهرستان های استان توان کشاورزی پایین تری دارند.

The Assessment of agricultural Ecological Capability with Spatial planning approach and Regional development Case Study: West Azerbaijan Province

Ecological capability assessment is part of the land preparation process by which the capacity of each area is assessed for specific uses and the area’s capacity is determined and graded on the basis of scientific components. In this ecological approach, human activities in the territorial area pave the way for each region’s capability and potential to achieve sustainable development. The purpose of this study is to evaluate the ecological potential of agricultural land use in West Azarbaijan province. This study is of applied purpose and of descriptiveanalytical methodology. To do this research, using effective information layers and GIS software, effective factors in assessing ecological ability were determined, weighted, evaluated and their layers were drawn and finally an ecological power map was prepared. It was mentioned. The results of the analysis indicate the differences in the ecological potential of the provinces. In the field of agricultural ecological potential, the cities of Urmia, Khoy, Naghadeh, Miandoab have the highest potential due to slope, high soil quality, good temperature and rainfall and low soil erodibility. Be it. In contrast, Sardasht and Chaldaran cities have the least potential. Because of Sardasht city due to high slope and mountainous terrain, impassable highlands and valley and nonflat lands, forest vegetation, low air temperature and high number of frost days and Chaldaran city due to high erosion and abundant rangelands, lands Mountainous and lower rainfall have lower agricultural capacity than other cities in the province.impassable highlands and valley and nonflat lands, forest vegetation, low air temperature and high number of frost days and Chaldaran city due to high erosion and abundant rangelands, lands Mountainous and lower rainfall have lower agricultural capacity than other cities in the province.