تاثیر توان تفکیک dem و ضریب زبری مانینگ بر کارآیی مدلhec-ras-wms در تعیین پهنه‌های مخاطره سیلاب مطالعه موردی رودخانه کشکان، استان لرستان، ایران

پدیده سیلاب به عنوان یک رویداد هیدرواقلیمی و از مهم ترین مخاطرات طبیعی در ایران است، در این راستا تهیه نقشه های مناطق آسیب پذیر مخاطره سیلاب در محدوده های شهری از مهم ترین دغدغه های برنامه ریزان محیطی است. پژوهشگران برای دستیابی به این هدف باید از داده ها و مدل های هیدرولوژی مناسب با بهترین کارآیی استفاده کنند. در واقع یکی از مهمترین مسائلی که بر نتایج حاصل از مدل های مختلف هیدرولیکی که پهنه های خطر سیلاب را مشخص می کنند. تاثیرگذار است، نقش توان تفیک مدل رقومی ارتفاعی و ضریب زبری است. ضریب زبری هم یکی از مشخصه های مهم در مطالعه خصوصیات جریان رودخانه ای می باشد، لذا تعیین ضریب زبری مناسب که معرف شرایط واقعی رودخانه باشد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این پژوهش از مدل hec-ras در نرم افزار wms که از کاربردی ترین مدل های هیدرولوژیست استفاده شده است. در این مدل تاثیر مدل های رقومی ارتفاع با توان تفکیک مختلف و میزان حساسیت مدل به تعیین ضریب زبری مانینگ در مساحت دقیق پهنه های متاثر از سیلاب درخروجی مدل بررسی شده است. منطقه مورد مطالعه در این پژوهش حوضه آبخیز رودخانه کشکان با وسعت 9276 کیلومترمربع است که قسمتی از آن مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که افزایش توان تفکیک مدل رقومی ارتفاعی در تعیین پهنه های آسیب پذیر سیلاب در دقت این مدل بسیار تاثیرگذار است و برعکس کاهش آن دقت محدوده ها را پایین آورده به طوریکه با واقعیت محیطی تطبیق ندارد، همچنین مدل hec-ras-wms به تغییرات ضریب زبری مانینگ حساس بوده و باید برای تعیین پهنه های سیلاب در این مدل به تغییرات ضریب زبری و تعیین آن دقت لارم به عمل آید. با توجه به این موضوع پژوهشگران این حوزه باید دقت کافی را در استفاده از داده های مناسب در این موضوعات داشته باشند تا نتایج کاربرد مناسب را در برنامه ریزی های شهری و منطقه ای داشته باشد.

The impact of resolution DEM and Manning roughness coefficient of performance of the model HEC-RAS-WMS In determining flood risk areas (Kashkan River)

The flood phenomenon as a hydroclimatic event and one of the most important natural hazards in Iran, the preparation of maps of areas vulnerable to this danger in urban areas is one of the most important concerns of environmental crisis planners. To achieve this goal, researchers must use appropriate data and hydrology models with the best efficiency. In fact, one of the most important issues affecting the results of various hydrological models that determine the risk areas of floods is the role of digital elevation model and roughness factor. Roughness factor coefficient is one of the important characteristics in studying the characteristics of river flow, and determining the appropriate roughness coefficient that represents the real conditions of the river is of special importance. In this study, the HEC-RAS model was used in WMS software, which used the most practical hydrological models. In this model, the effect of digital elevation model with different resolution and sensitivity of the model to determine the Manning roughness coefficient in the exact area of flooded areas (flooding levels) in the model output has been investigated. The study area of this study is the Kashkan River watershed with an area of 9276 km, part of which has been studied. The results of this study show that increasing the resolution of the digital elevation model in determining the vulnerable areas of flooding is very effective in the accuracy of this model, reducing the accuracy of the range is very low so that it does not correspond to environmental reality. The HEC-RAS-WMS model was also sensitive to changes in the Manning roughness factor and in order to determine the flood zones in this model, the changes in the roughness factor must be carefully adjusted. the importance of this issue, researchers in this field should be careful enough to use the data used in such topics to have the results of appropriate application in urban and regional planning.