بررسی کیفیت فضای شهری با تاکید بر بُعد اجتماعی از طریق تکنیک (Anp). نمونۀ موردی: محلۀ دارآباد تهران

محیط مصنوع یک بسترساز وقوع رفتار و تعامل اجتماعی است که میزان بسترسازی آن متاثر از کیفیات آن است، داشتن معیارهایی جهت ارزیابی کیفیت گزینه های طراحی شهری و مقایسۀ کیفیت چند فضای شهری که بر بُعد اجتماعی تاکید دارد همواره از مسائلی بوده است که از دیدگاههای مختلف به آن پرداخته شده و معیارهایی جهت حصول به آن ارائه شده است، این دیدگاهها به صورت مجزا واجد جامعیت لازم نیستند و هر کدام از زاویه ای به موضوع نگریسته اند، بااین وجود اشتراکاتی دربین دیدگاهها وجود دارد؛ لذا وجود معیارهایی جامع و مدوّن جهت ارزیابی طراحی هاو فضاهای شهری امری مهم و ضروری می نماید. این پژوهش با هدف بررسی کیفیت فضای شهری جهت ارتقای فضای کیفی محلۀ دارآباد تهران  به رشته تحریر در آمده است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و شامل مطالعات میدانی و اسنادی است که در6 بخش تدوین شده است، در ابتدای این پژوهش به بررسی مختصری از مفاهیم فضا و فضای شهری و در بخش دوم به ارتباط میان محیط مصنوع (فضای شهری) و تعاملات اجتماعی پرداخته شده است، سپس در بخش سوم به فعالیت های موجود در فضای شهری اشاره نموده و نقش کیفیت فضای شهری را در ایجاد بستری جهت برقراری تعاملات اجتماعی مورد بررسی قرار داده و در بخش چهارم و پنجم پس از بررسی کیفیات فضای شهری از دیدگاه اندیشمندان شهری با چند کیفیت اصلی و فرعی به اجماع رسیده و در بخش پایانی نیز با ارائۀ 5 معیارو 13 زیر معیار به ارزیابی چندمعیارۀ کیفیت فضای شهری توسط فرایند تحلیل شبکه ای (anp) در نمونۀ موردی مد نظر به منظور سنجش مدل تحلیلی مورد نظر پرداخته شده است. نتیجۀ پژوهش، ایجاد فضاهای لازم در محله که به نسبت شاخص ها دچار کمبود فضاهای عمومی و کاربری های مربوطه هستند را لازم و  ضروری می داند.

measuring the quality urban environment with emphasis on the social space through technique (anp)case study: neighborhood darabad tehran

built environment is a potential of social behavior and communications that its potentiality is affected by the qualities of built environment (urban spaces). according to jan gehl activities taking place in the environment are divided into three main categories include obligatory, voluntary and social ones. it should be noted that not just obligatory activities are affected by environment quality, but when an urban space includes a high range of quality, voluntary activities increase frequently and accordingly the number of social activities which leads to social communications extremely increases. having some sorts of factors to evaluate the quality of urban design alternatives and compare the quality of urban spaces which emphasis of social aspect have always been one of the issues that have studied from different views and subsequently some factors have been introduced. these points of views are not comprehended by themselves and all of them studied the subject from their own angels. there is something in common with them, however, but assembling comprehensive factors to evaluate urban designing and urban spaces seem significant. in this study with a documentary research and other theoretical texts, factors and quality indexes about the city and favorable urban spaces have been adopted that eventually 5 main factors and 13 subsidiary factors have been presented, a favorable environment absolutely would be used by urban users if includes the following items: • linking & access as the main factor with 4 subsidiary factors of accessibility, legibility, linking and surrounding • image & comfort as the main factor with 3 subsidiary factors of beauty and regularity, relaxation and identity