شبیه‌سازی جدایی‌گزینی شهری با به ‌کارگیری مدل‌سازی عامل مبنا. مطالعه موردی: مادر شهر شیراز

امروزه به‌صورت کلی، به موضوع جدایی‌گزینی در شهر به‌عنوان یک معضل نگریسته می‌شود و به طبیعت، علل و نتایج ناشی از آن پرداخته می‌شود. می‌توان به‌آسانی ایده‌های مرتبط با جدایی‌گزینی را در اصطلاحات و شاخص‌های کاملاً اجتماعی و اقتصادی فرمول‌بندی نمود، بدون اینکه توجهی به موضوع فضا داشته باشیم. اما جدایی‌گزینی یک اصطلاح و مفهوم فضایی نیز هست. جدایی‌گزینی در بسیاری از شهرهای کشورهای درحال‌توسعه، به‌عنوان یک پدیده‌ی معمول در حال افزایش است. در پژوهش حاضر، یک شبیه‌سازی شهری با کمک سیستم‌های عامل مبنا برای بررسی چگونگی جدایی‌گزینی آتی طبقات مختلف اقتصادی و اجتماعی ساکنین شهر شیراز ارائه‌شده است که در آن طراحی رفتار عوامل مبتنی بر تئوری مدل جدایی‌گزینی اسکلینگ می‌باشد و از نرم‌افزار پرکاربرد شبیه‌سازی اجتماعی repast برای این منظور بهره گرفته‌شده است. درمجموع، نتایج پژوهش نشان می‌دهد اکثر خانوارهای متعلق به سه پایگاه اجتماعی– اقتصادی ساکن در شهر شیراز، بخش قابل‌توجهی از بلوک‌های آماری فعلی خود را نیز در پایان 16 گام اجرای شبیه‌سازی حفظ می‌نمایند. همچنین، به نظر می‌رسد پایگاه اجتماعی– اقتصادی متوسط نوعی تمایل به سکونت در نواحی شرقی شهر پیدا خواهد نمود. پایگاه اجتماعی– اقتصادی بالا، حرکت به سمت مناطق درونی‌تر بافت شهری و نیز به سمت شمال غربی شهر شیراز را ادامه خواهد داد و پایگاه اجتماعی– اقتصادی پایین، نوعی تمایل به سکونت در نواحی غربی شهر پیدا خواهد نمود. لذا، می‌توان گفت با استمرار وضعیت فعلی، انتظار تغییر و تحول جدی در نظام استقرار پایگاه‌های مختلف اجتماعی– اقتصادی در شهر شیراز و نیز تعدیل میزان جدایی‌گزینی مسکونی در آینده این شهر، غیرمحتمل به نظر می‌رسد. مگر اینکه سیاست‌گذاری‌های شهری از قبیل توجه به بافت‌های فرسوده و نابسامان شهری، حاشیه‌نشینی، رشد هوشمند شهری و ... بتواند تحولاتی را در این روند به وجود آورد.

Simulation of urban segregation by AgentBased ModelingCase study: Shiraz Metropolis

Today the segregation is posed in a more general form as the problem in the city and to consider the its nature ,its causes and its consequences. We can easily formulate ideas about segregation purely in terms of social and economic factors without invoking space. But segregation is a spatial term. The urban segregation is becoming increasingly a common phenomenon in many cities in developing countries. this study presents an urban simulation of economic and social segregation of different classes of residents in Shiraz city by using of agentbased modeling that its designing is based on Schelling model about segregation. for this purpose, the study is used the useful Repast software(one of the social simulation softwares). In total, the results of the research show that all of the three socioeconomic groups have maintained the significant portion of their statistical blocks in the end of the simulation. This reflects the prevailing high segregation in the city of Shiraz. Also, the medium socioeconomic group will tend to live in the eastern part of Shiraz. The high socioeconomic group will continue to move toward the inner urban areas and the northwest of the city. The low socioeconomic group will tend to live in the western parts of the city and in return, it will lose a significant number of its blocks in the eastern part of the city. In addition, the lowest amount of displacement of urban households in Shiraz city, will be belonged to the high socioeconomic group. In return, the households of the middle and the low socioeconomic groups, in the situation is almost similar to each other, have to more displacement for achieving their ideal status.