توسعه گردشگری مناطق روستایی با تاکید بر اولویت‌های سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)

گردشگری روستایی، یکی از مفاهیم و اشکال توسعه پایدار روستایی است که در آن از منابع موجود در مناطق روستایی استفاده می‌شود. اما انزوای جغرافیایی و محرومیت در برخورداری‌ها باعث شده تا ظرفیت‌های فراوان این مناطق راکد مانده و کمکی به تقویت بنیان‌های اجتماعی و اقتصادی جوامع محلی نکند. در این راستا، هدف این پژوهش شناسایی و اولویت‌بندی ضرورت‌های سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های روستاهای گردشگر‌پذیر استان استان آذربایجان‌شرقی، نقش سرمایه‌گذاری در توسعه گردشگری مناطق روستایی و همچنین رتبه‌بندی این روستاها از نظر اولویت‌های سرمایه‌گذاری است. بنابراین پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با رویکرد توصیفی تحلیلی است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش روستاهای دارای جاذبه‌‌ی گردشگری استان آذربایجان شرقی بوده است که از این تعداد 48 روستا به روش تصادفی ساده انتخاب شده است. نتایج حاصل از یافته‌های پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی، 71 متغیر را در قالب هشت عامل بارگذاری نمود. همچنین بررسی‌ها نشان داد که سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها منجر به افزایش بازدید گردشگران از این‌ روستاها شده است. نتایج حاصل از پیاده‌سازی مدل ویکور در زمینه‌ی رتبه‌بندی متغیرها از نظر میزان ضرورت سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد که بیشترین ضرورت سرمایهگذاری در رابطه با متغیرهای رفاهی و خدماتی است. همچنین نتایج مدل در زمینه‌ی رتبه‌ روستاها نیز نشان داد که با وجود برخورداری نسبی روستاهای جنوبی استان ازنظر زیرساخت‌های گردشگری در مقایسه با روستاهای شمالی، به دلیل مراجعه بیشتر گردشگران به روستاهای جنوبی، بیشترین کمبود از نظر امکانات و زیرساخت‌ها نیز در روستاهای گردشگرپذیر جنوب استان مشاهده می‌شود. بنابراین جهت بهره‌مندی از مزایای گردشگری در جهت توسعه‌ی این مناطق، برنامه‌ریزان بایستی توجه خاصی به سرمایه‌گذاری‌های در زیرساخت‌هایی با کارکرد رفاهی و خدماتی و مطابق با نیاز گردشگران و به‌تناسب نیاز‌های محلی گردشگران اهمیت داده شود.

Development of Rural areas Tourism with emphasis on priorities for investment in infrastructure) case study: Eastern Azarbaijan Province)

Rural tourism is one of the concepts and forms of sustainable rural development, In which the available resources are used in rural areas; but geogrophical inslation and deprivation has been caused that great potentials of these regions including noticable part of land areas in many countriesremain stagnant and don’t help tostrengthen the social and economic foundations of local communities. The aim of this research is identifying and prioritization of infrastructures of tourism in villages with tourism potentials of East Azarbaijan Province, survaying the role of investment in developing of Rural areas andranking of these villages from viewpoint of infrastructures investment priorities. There for this research is fundamental with the approach of “descriptive analysis”. The population in this study villages in East Azerbaijan province’s tourism attractions of which 48 villages were randomly selected. The results of the research findings loaded 71 variablesusing “factor analysis” in the mold of 8 factors. The results of the implementation VIKOR in terms of ranking the variables in terms of investment necessary to show that the greatest need for investment in facilities and service variables. Also the research showed that investment in infrastructures has led to increasing tourists in rural area.The results of VIKOR model in ranking the villages from view point of investment priorities showed that in spite of lack of facilities and tourism infrastructures in southern villages of the province campared with northern ones, more tourisms enter to southern villages than northerns. So to take advantage of the benefits of tourism development in these areas, planners should pay special attention to investment in infrastructure needed to fit the needs of tourists and local people as well