تحلیل رویکرد ایزومورفیک نهادی در ارائه الگوی راهبردهای افشای کربن در گزارشگری مالی شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران

افشای کربن به عنوان یکی از ابعاد حسابداری سبز در استراتژی‌های شرکت‌ها به خصوص شرکت‌های بازار سرمایه مطرح می‌باشد که پایبندی به افشای واقعیت‌ها می‌تواند به توسعه پایداری جوامع کمک نماید. هدف این پژوهش تحلیل رویکرد ایزومورفیک نهادی در ارائه الگوی راهبردهای افشای کربن در گزارشگری مالی شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. این پژوهش از منظر روش شناختی جزء پژوهش‌های ترکیبی است که با مشارکت 16 نفر از متخصصان و مشاوران زیست‌محیطی در سطح دانشگاهی و بنگاه‌های اقتصادی در بخش کیفی و 25 نفر از از مدیران شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران در بخش کمی صورت پذیرفت. نحوه‌ی تعیین نمونه در هر دو جامعه هدف به صورت دردسترس و همگن بود. در این پژوهش به تناوب و به اقتضاء ماهیت موردنظر از سه تحلیل فراترکیب، دلفی و مدل جامع تحلیل تفسیری ساختاری استفاده شد. نتایج در بخش فراترکیب از میان بررسی 48 پژوهش مرتبط، 14 پژوهش را مورد تایید قرار داد تا در قالب تحلیل ارزیابی انتقادی، 20 گزاره و 3 مولفه اصلی تایید شوند. سپس نتایج در بخش تحلیل دلفی با هدف رسیدن به حدکفایت نظری نشان داد، از مجموع 20 گزاره اولیه، در نهایت 12 گزاره نهایی تایید و وارد تحلیل مدل جامع تفسیری ساختاری شد. در نهایت نتایج در این بخش نشان داد، تاثیرگذارترین گزاره‌ی راهبردی افشای کربن در گزارشگری مالی، گزارهِ تقویت کنترل‌های درونی برای کنترل ضایعات (g1) به عنوان گزاره راهبرد افشای اختیاری و کم‌اثرترین گزاره توسعه فرهنگ زیست‌محیطی در جهت حفاظت از حقوق ذینفعان (g2) تعیین شدند.

analysis of the institutional isomorphic approach in providing a model for carbon disclosure strategies in financial reporting of tehran stock exchange companies

carbon disclosure is one of the aspects of green accounting in “corporate strategies,” especially those operating across the capital market. adherence to the disclosure of facts can facilitate sustainable development in societies. the purpose of this research is analysis of the institutional isomorphic approach in providing a model for carbon disclosure strategies in financial reporting of tehran stock exchange companies. from a methodological point of view, this research is one of the combined researches which was done with the participation of 16 experts and environmental consultants at the academic level and economic enterprises in the qualitative section and 25 managers of tehran stock exchange companies. sampling in both target communities was available and homogeneous. in this study, the frequency and the appropriate nature of the three meta-synthesis analysis, delphi and comprehensive model was used to analyze the structural interpretation. the results in the cross-sectional section, among the 48 related studies, confirmed 14 studies to be validated in the form of critical evaluation analysis, 20 statements and 3 main components. then, the results in the delphi analysis section with the aim of reaching the theoretical adequacy showed that out of a total of 20 initial propositions, finally 12 final propositions were approved and entered into the analysis of the comprehensive structural interpretive model. finally, the results in this section showed that the most effective strategic proposition for carbon disclosure in financial reporting is the proposition of strengthening internal controls for waste control (g1) as a statement of choice and disclosure strategy the most ineffective propositions for the development of environmental culture were identified in order to protect the rights of stakeholders (g2).