تبیین ارکان الگوی بازاریابی اسلامی

اسلام دارای دیدگاهی جامع دربارۀ نحوۀ سامان دادن فردی و جمعی نظام‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بر اساس مبانی معرفت‌شناختی، هستی‌شناسی و انسان‌شناختی است. این مطالعه با هدف شناسایی مبانی، اصول و ابزارهای بازاریابی بر اساس مبانی اسلامی و ارائه الگویی مفهومی در این زمینه انجام شده است. در این تحقیق که یک پژوهش بنیادی است، به‌منظور بررسی ارکان بازاریابی اسلامی از رویکرد تحقیق کیفی و روش تحلیل مضمون استفاده شده است. برای گردآوری داده‌ها و شناسایی مضامین مرتبط با بازاریابی اسلامی، با بررسی و مطالعه قرآن کریم و 5 کتب فقهی دیگر (الحیات)، مبانی فلسفی و اعتقادی، اصول و ابزارهای مرتبط با بازاریابی اسلامی استخراج و کدگذاری گردیده و فراوانی آن‌ها شمارش شده‌اند. به‌منظور تدوین الگوی بازاریابی اسلامی از نرم‌افزار تحقیق کیفی maxqda برای انجام تحلیل مضمون استفاده شده است. بر اساس مضامین استخراج‌شده الگوی بازاریابی اسلامی شامل 3 رکن اصلی مبانی؛ مشتمل بر مبانی اعتقادی و ارزشی، اصول و ابزار (شامل چهار رکن فرعی تولید، فروش، قیمت و توزیع)، 58 مضمون اصلی و 22 مضمون فرعی می‌باشد. روابط میان این متغیرها نیز در قالب یک الگو ارائه شده است. در پایان ارکان بازاریابی متعارف با بازاریابی اسلامی مقایسه شده است.

Clarifying Islamic Marketing Fundamentals

This study has been done for identifying the basics, principles, and tools of marketing based on the Islamic rules in order to offer a comprehensive model in that field. Both qualitative research and content analysis approaches have been used in this paper as a fundamental research for studying the Islamic marketing basics. In the first step, theoretical basics and various perspectives of the conventional marketing were studied in order to collect data, and identify concepts related to Islamic marketing. Then, the frequency of related concepts were counted after extracting and coding them through a study of the Holy Quran and five other books of Islamic law called Allhayat.Qualitative research software MAXQDA were applied for this content analysis to set the Islamic marketing model that includes three main elements of beliefs, values and principles, and tools that include four subordinate elements of production, sales, price and distribution. Fifty eight main concepts and twenty two subordinate concepts were identified in a model that shows the relation between them. In the end, some recommendations have been offered for future research.