جاذبه‌های تبلیغاتی مطلوب در بازاریابی اجتماعی انفاق بر اساس آموزه‌های قرآنی

بازاریابی، دانشی است که بسط مفهومی و کابردی آن در حیطه تجارت و بازرگانی،محدود نشده است. فنون این دانش در حوزه­هایی مانند بازاریابی سیاسی و نیز در رویکرد اداره امور عمومی با عنوان مدیریت دولتی نوین، استفاده می‌شود. یکی از نحله­های نسبتاً نوظهور در این دانش، بازاریابی اجتماعی است که هدف از آن -بر خلاف هدف بازاریابی تجاری که سودآوری است- حل مسائل و مشکلات اجتماعی به منظور ایجاد رفاه اجتماعی است. موضوعاتی نظیر سلامت و بهداشت، مبارزه با مصرف مواد مخدر و استعمال دخانیات و مشروبات الکلی، کمک به نیازمندان و بیماران و ... از جمله موضوعاتی است که در حیطه بازاریابی اجتماعی مطرح شده است. یکی از مسائلی که تحمل آن در جامعه اسلامی، بسیار دشوار است، وجود فقر است. یکی از راهکارهای دینی برای درمان فقر، بازتوزیع درآمدی است که شکلی از آن، انفاق­های مستحبی است. تلاش نوشتار حاضر، مراجعه به قرآن کریم برای احصای نحوه تبلیغ قرآن کریم از حیث انواع جاذبه­های تبلیغاتی درباره انفاق است. برای این کار از روش تحقیق موضوعی در قرآن کریم و با اعتبارسنجی یافته­ها بر مبنای عرضه آنها به تفاسیر معتبر، استفاده شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که سه نوع جاذبه منطقی، احساسی و ترس که در متون متعارف نیز به آنها پرداخته شده است در موضوع انفاق در آیات قرآن دیده می­شود. هم چنین از آیات قرآن کریم، جاذبه چهارمی با عنوان جاذبه اطمینان‌بخش نیز به دست آمد که در بازاریابی اجتماعی انفاق می­تواند اثربخش باشد.

The Desirable Advertising Appeal in Social Marketing of Infaq Based on the Holy Quran

Marketing is a field that is not conceptually and practically limited to the area of trade and commerce. Techniques of this science are used in other areas such as political marketing as well as the approach of handling public affairs known as the new public management.One of the new approaches of this science is social marketing whose goal is solving social problems for increasing social welfare whereas the goal of commercial marketing is increasing the profit of organization. Topics such as health, fighting against smoking and alcohol and drug consumption, helping the poor and the sick, etc. are issues considered in social marketing.Poverty is one unbearable problem in the Muslim community. One of the religious ways to treat poverty is redistribution of income, a form of which is voluntary contributions (infaq). This article attempts to recognize different advertising methods found in the Holy Quran about creating appeal for infaq. To do this, a thematic research in the Quran is done and the validation of results is established on the basis of valid Quranic interpretations.The results show that three types of rational, emotional and intimidatory appeals exist in the verses pertaining to infaq in the Holy Quran.In addition, a fourth appeal,which may be called confidence appeal, is discovered in the social marketing of infaq, which could be as effective.