طراحی الگوی مطلوب مدرسه محوری با روش پژوهش آمیخته اکتشافی

فرهنگ برنامه‌ریزی در مدرسه و دست یابی به اهداف و ماموریت‌های از پیش تعیین شده به عنوان پایه‌ای برای مدیریت مدرسه محوری است. پژوهش حاضر با هدف، طراحی الگوی بهینه مطلوب مدرسه محوری در آموزش و پرورش انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران، معاونین، معلمان و سایر پرسنل مدارس استان فارس است که بالغ بر 50 هزار نفر می‌باشند. اطلاعات پژوهش در دو بخش کیفی (مصاحبه) و کمی (پرسشنامه محقق‌ساخته) جمع‌آوری شد. در بخش کیفی پس از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با مصاحبه‌شوندگان و از طریق کدگذاری باز، محوری و گزینشی تعداد 20 مقوله اصلی (تمرکززدایی، تفویض‌اختیار، مسئولیت‌پذیری، توانمندسازی، تعهد، انعطاف‌پذیری، مشارکت، فرهنگ ‌سازمانی، پاسخگویی، استقلال، اعتماد و احترام، اقتصادی و امکانات، اجتماعی، استعداد و خلاقیت دانش‌آموزان، نوع و شرایط مدرسه، محتوای آموزشی، شایسته‌سالاری، عدالت، رسالت و عدم‌تبعیض) و 60 مقوله فرعی برای مدیریت مدرسه محوری شناسایی شد. تعداد 100 سوال در پرسشنامه برای مولفه‌ها (5 سوال برای هر مولفه) طراحی و در بین 382 نفر از جامعه آماری توزیع و جمع‌آوری شد. نتایج پژوهش نشان داد، تمامی مولفه‌های فوق بر مدیریت مدرسه محوری موثر می‌باشد. به دلیل حجم بالای اطلاعات از طریق تحلیل عامل اکتشافی (با تعیین بارعاملی برابر با 0.5)، تعداد 30 سوال در سه عامل اصلی (استقلال و امکانات، انتخاب مدیران شایسته، اجتماعی و عدالت‌محور، اشتراک اطلاعات و اهداف در سازمان) قرار گرفتند که 40.6 درصد از واریانس کل را تبیین کردند. شاخص‌های برازش کلی الگوی مدیریت مدرسه محوری حاکی از برازش قابل قبول و اعتبار بالای الگوی طراحی شده می‌باشد.