طراحی الگوی تحلیل محیط متخاصم مبتنی بر اندیشه راهبردی شهید حسن باقری

راهبردنگاران نوع جدیدی از محیط، به نام محیط متخاصم را شناسایی کرده‌اند که از مختصات آن می‌توان به رقابت شدید، شرایط سخت و طاقت‌فرسا و کمبود فرصت‌های قابل بهره‌برداری اشاره کرد. همچنین باتوجه ‌به ظرفیت ایجاد طرحی بومی برای تحلیل محیط متخاصم ذیل مدیریت راهبردی با استفاده از تجربه غنی و منحصربه‌فرد دفاع مقدس و الگوی فرماندهان شهید در اداره آن که منبعث از فرهنگ ایرانی اسلامی بوده است، در این پژوهش سعی شده که مبتنی بر اندیشه راهبردی شهید حسن باقری الگویی برای تحلیل محیط متخاصم ایجاد شود. در این راستا، با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند قضاوتی، کتاب‌های «ملاقات در فکه»، «روزنوشت: یادداشت‌های روزانه شهید حسن باقری» و «یادداشت‌ها: مجموعه‌ یادداشت‌های شهید حسن باقری» مبنای گردآوری داده و روش تحلیل مضمون، برای تحلیل داده‌ها انتخاب گردید که در نتیجه چهار مضمون اصلی ذیل به همراه مضامین فرعی مربوط به هرکدام استخراج شدند: 1- «تجسم» با مضامین فرعی «کادرسازی»، «سازماندهی»، «تفکیک اطلاعات (دشمن - خودی - زمین)»، «مستندسازی»؛ 2- «خلق»، با مضامین فرعی «تطبیق اطلاعات روی نقشه»، «کمیته راهبری (اتاق جنگ یا گلف)»، «تجزیه‌وتحلیل یکپارچه اطلاعات»، «تحلیل منحنی شدت و ضعف رقابت»، «نقاط شکننده رقابت»؛ 3- «پافشاری و استمرار» با مضامین فرعی «ارائه طرح راهبردی»، «تصمیم‌سازی راهبردی در سطوح مختلف» و «جاری‌سازی راهبرد در سازمان»؛ 4- و در نهایت «زمینه سازمانی» با مضامین فرعی «تزریق چشم‌انداز»، «تحلیل سطوح رقابت»، «هواداری‌ها و انتظارات»، «اتحادهای استراتژیک و همکاری‌ها» و «قابلیت تبدیل نیرو به دیده‌بان و تحلیل‌گر». سپس این مضامین در قالب الگویی سه‌لایه‌ای شامل لایه روبنایی (الگوی تحلیل محیط متخاصم)، لایه میانی (زمینه سازمانی) و لایه زیربنایی (بستر محیط متخاصم) سازماندهی شدند که به‌عنوان الگوی پیشنهادی پژوهش برای تحلیل محیط متخاصم ارائه شده است.

designing the pattern of hostile environment analysis based on martyr hasan bagheri strategic thought

organizations are quite familiar with the intensive competition, tough and exhausting conditions, and lack of productive opportunities; they generate a new type of environment called a hostile environment. based on the strategic thought of martyr hassan bagheri, the current study presents a model for analyzing the hostile environment. using the judgmental purposive sampling method, data collection sources were as follows: the books meeting in fakkeh, diary: martyr hassan bagheri’s daily notes, and notes: notes collection of martyr hassan bagheri. thematic analysis was applied for data analysis. the following four main themes and their sub-themes were extracted: 1-visualization sub-themes: training human resources, organization, separation of information (enemy-insider-land), and documentation. 2-creation sub-themes: map information matching, governance committee (war room or golf), integrated analysis of information, analysis of the curve of competitive intensity and weakness, and fragile rivalry points. 3-persistence and continuation sub-themes: presenting a strategic plan, strategic decision making at different levels, and strategy implementation in the organization. 4-organizational context subthemes: injection of perspective, analysis of competition levels, fandoms, and expectations, strategic alliances and collaborations, and convertibility of manpower to an observer and analyst. afterward, these themes were organized in the form of a three-layer model, consisting of the superstructure layer (hostile environment analysis model), the mid-structure layer (organizational context), and the substructure layer (hostile environment substrate), proposed as a research model to analyze the hostile environment.