فراترکیب پژوهش‌های بومی انجام شده در حوزه نظارت همگانی با رویکرد آسیب‌شناسانه و ارائه یک چارچوب مطالعاتی

در سال‌های اخیر و با توجه به تغییر الگوها و پارادایم‌های حوزه مدیریت دولتی و نیز به دلیل اقتضائات و شرایط نوظهور دنیای معاصر، نواقص، ضعف‌ها، کاستی‌ها و تبعات ناشی از منحصر نمودن امر نظارت در بخش عمومی، صرفاً به نهادهای رسمی و دولتی متولی آن، بیش از پیش آشکار گردیده است. در این راستا، اقبال به مقوله نظارت همگانی در سازمان‌های دولتی به عنوان یکی از رویکردهای کارآمد نظارتی، به شکل چشمگیری نسبت به گذشته افزایش یافته و به تبع آن گرایش محققان و پژوهشگران حوزه حکمرانی، علوم سیاسی و مدیریت دولتی نیز به حوزه مطالعاتی نظارت همگانی به شکل قابل توجهی روبه فزونی نهاده است. در کشور ما نیز پژوهشگران این حوزه مطالعاتی هریک از منظر و دیدگاه خاص خود به این زمینه پژوهشی روی آورده و یافته‌های خود را ارائه نموده‌اند. پژوهش حاضر با رویکردی آسیب‌شناسانه، به تجزیه و تحلیل مقالات داخلی انجام شده در حوزه نظارت همگانی در یک بازه پانزده ساله (از سال 1385 تا سال 1399) با استفاده از روش فراترکیب پرداخته و ضمن شناسایی مهم ترین نقاط ضعف و خلاءهای مطالعاتی و ارائه راهکار، مهم‌ترین مفاهیم و مقوله‌های این حوزه را از خلال این مطالعات استخراج نموده است. بنا به نتایج تحقیق، عدم استفاده از روش‌های پژوهشی متنوع، حمایت ضعیف از پژوهش‌های این حوزه، عدم مطالعه روی متغیرهای متنوع، تمرکز بیشتر روی اجزاء شناخته‌شده‌تر نظارت همگانی و ضعف مطالعاتی در شناخت ابعاد و جنبه‌های کمتر شناخته‌شده آن، از مهم ترین نقاط ضعف مطالعات داخلی انجام‌شده در حوزه نظارت همگانی هستند که ضمن ارائه پیشنهادهای کاربردی در جهت رفع آنها، یک چارچوب مطالعاتی نیز برای پژوهش‌های آتی در این زمینه ارائه گردیده است.

MetaSynthesis of Indigenous Researches in the Field of Public Oversight with a Pathological Approach and Introducing a Study Framework

In recent years, due to the changing patterns and paradigms in the field of public administration and also the emerging requirements and conditions of the contemporary world, the shortcomings, weaknesses, and consequences of restricting the oversight of the public sector to official and governmental bodies have become more and more obvious. In this regard, the recourse to public oversight in governmental organizations as one of the effective regulatory approaches has increased significantly compared to the past, and consequently the tendency of researchers in the field of governance, political science, and public administration to public oversight studies has increased significantly. In Iran, researchers have turned to this field from their own perspectives and presented their findings. Although valuable efforts have been made in this field, studies in the field of public oversight have not yet achieved the necessary richness and scientific adequacy and have not been able to provide the necessary theoretical foundations to play a significant role in institutionalizing it in the administrative system. The present study, with a pathological approach, analyzes indigenous articles authored in the field of public oversight over a period of 15 years (from 2006 to 2020) using the metasynthesis method. The results show the most important concepts, categories and weaknesses in this field and has identified the study gaps. Lack of diverse research methods, poor support for research in the field of public oversight, lack of study on various variables, more focus on the better known components of public oversight and poor studies in recognizing its unknown parts, are the most important weaknesses existing in related indigenous studies. Finally, a framework for future studies in the field and some applicable suggestions have been provided.