تبیین مدل فرآیند راهبردسازی در محیط پیچیده؛ مطالعه شرکت‌های موفق ایرانی

تصمیمات راهبردی را از سه بعد می‌توان بررسی کرد: موقعیت، فرایند و محتوا. این پژوهش کیفی با هدف غاییِ تبیین فرایند راهبردسازیِ شرکت‌های موفق ایرانی در محیط پیچیده، با طرح نظام‌مند نظریه داده‌بنیاد، اجرا شده است. بدین منظور، ضمن مطالعه، از طریق مصاحبه با افراد آگاه، مشاهده نزدیکِ بیش از شش سازمان و شرکت موفق و فعال در محیط‌های پیچیده و بررسی متون موجود علمی، مجموعه‌ای از مضامین اولیه، طی فرآیند کدگذاری باز گردآوری شد و مقوله‌هایی از دل آنها استخراج گردید. با دسته‌بندی این مقوله‌ها، گام‌های اصلی فرآیند مطلوب، تبیین و طراحی شد. گفتنی است که این فرآیند، گویای روابط علی و معلولی بین پدیده‌ها نیست بلکه گام‌های اخذ تصمیمات راهبردی را بیان می‌کند. اجزای اصلی این مدل عبارت‌اند از تدوین چشم‌انداز و اهداف کلان، جست‌وجوی فرصت‌ها، شناخت تغییرات محیطی، شناخت مدل ذهنی مدیران عالی، گفت‌وگو و تعاملات اجتماعی، بداهه‌گری راهبردی، گفت‌وگو و مذاکره برای استقرار راهبرد، یادگیری در اثر عمل و تجربه و تثبیت راهبرد.