تحلیل رفتار متقابل شخصیت‌ها بر اساس نظریه‌ی شخصیت برن در مرزبان‌نامه

تحلیل‌رفتار متقابل نظریه‌ای‌ در روانشناسی است که در هر زمینه‌ای که نیاز به درک افراد، روابط و ارتباطات و مشاوره باشد، به‌کار می‌رود. این نظریه به روابط درونی شخصیّت‎ها و رابطه‌ی انسان‎ها با یک‌دیگر توجّه ویژه‌ دارد و تاکید می‎کند که اگر افراد با یک‌دیگر روابط سالم، صمیمانه و صادقانه داشته باشند و آن را جایگزین روابط مخرّب، منفی و تحقیرآمیز ‌نمایند، قادر خواهند بود که از فشارهای روانی خود و دیگران بکاهند و از زندگی لذّت بیشتری ببرند. ‌با بررسی اَبعاد شخصیّت‌های‌ این حکایت می‌توان شناخت بهتری از افکار و احساسات پیچیده‌ی انسان‌هایی که شخصیّت‌های حیوانی نماد آنان هستند و هر یک در مقام والد یا کودک و بالغ نقش ایفا می‌کنند، به‌دست آورد. این پژوهش به شیوه‌ی توصیفی و تحلیلی و بر‌اساس نظریه‌ی تحلیل رفتار متقابل اریک برن حکایت روباه و خروس از مرزبان‌نامه را تجزیه و تحلیل می‌کند. جامعه‌ی آماری این پژوهش را شخصیت‌های این حکایت تشکیل می‌دهند. ابزار پژوهش شامل اَبعاد شخصیتی و حالات روحی و روانی شخصیت‌ها است. از نتایج این پژوهش می‌توان به اهمّیّت کاربرد این نظریه در حل مشکلات احساسی و رفتاری اشاره کرد، هم‌چنین تاثیر پیام‌های صادر شده از جانب دیگر شخصیت‌ها در واکنش‌‌ها و رفتارهای اشخاص مشخص می‌شود، و این‌که اهمّیت تطبیق این نظریه با آثار ادبی به خوبی آشکارا می‌گردد. در این اثر روابط متقابل شخصیت‌ها از نوع متقاطع و رفتارها در جهت تامین اهداف شخصی است که نهایتاً به اختلال در رفتار آن‌ها منجر می‌شود.

Analyzing the Interaction of Characters in Marzban name Based on Berne’s Theory of Personality Abstract

Interactional Behavior Analysis is a theory in psychology that is used wherever an understanding of individuals, relationships, communication and counseling is required. This research analyses the Fox and Rooster’s tale of Marzbanname based on Berne’s Theory of Personality in a descriptive –analytical method. The statistical population of this study is composed of the characters of this story. By examining the dimensions of the characters in the story, we can gain a better understanding of the complex thoughts and emotions of the human beings that symbolize the animal characters, each of which plays a role as a parent, a child, or an adult. This theory focuses on the interpersonal relationships between human beings and human relationships and emphasizes that if individuals have healthy and intimate relationships with each other and replace the destructive, negative and degrading ones with this type of behavior, they will lower their own and others’ stress and make life more enjoyable. Research tools include triple personality dimensions, interactions, and mental states. The results of this study indicate the importance of applying this theory in solving emotional and behavioral problems of individuals. Furthermore, the impact of messages from other characters on the reactions and behaviors of individuals is also highlighted, and the importance of adapting this theory to literary works is clearly evident. In this work, the interactions of the characters are of the type of crosses and behaviors are on the way of achieving personal goals that ultimately lead to the disorder in their behavior.