اثربخشی آموزش خود‌تنظیمی با تعامل شاخص توده بدنی بر کنترل وزن، کارکردهای اجرایی و تنظیم هیجان نوجوانان چاق و دارای اضافه‌وزن

با توجه به دشواری در تنظیم هیجان و کارکردهای اجرایی نوجوانان چاق استفاده از مداخلات روان‌شناختی جهت تنظیم هیجان و بهبود کارکردهای اجرایی نوجوانان چاق از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف این پژوهش اثربخشی آموزش خودتنظیمی بر کنترل وزن، کارکردهای اجرایی و تنظیم هیجان در نوجوانان چاق و دارای اضافه وزن بود. طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل نوجوانان چاق و دارای اضافه وزن شهر اصفهان بود که در سال 1398 به مراکز بهداشت این شهرستان مراجعه نموده‌اند. روش نمونه‌گیری به صورت در دسترس از میان مراجعه‌کنندگان به مراکز سلامت شهر اصفهان انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه دشواری تنظیم هیجان گراتز و رومر (2004)، آزمون ویسکانسین و استروپ جهت سنجش کارکردهای اجرایی بودند. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. نتایج تحلیل‌های پژوهش نشان داد که آموزش خودتنظیمی بر سطح توده بدنی، تنظیم هیجان و کارکردهای اجرایی شرکت‌کنندگان موثر بود، با این‌حال سطح توده بدنی آزمودنی‌ها به عنوان متغیر مستقل دوم در نتایج پژوهش دخیل نبود. آموزش مبتنی بر تنظیم رفتار بر شاخص توده بدنی، تنظیم هیجان و کارکردهای اجرایی بدون توجه به سطح چاقی و اضافه وزن شرکت‌کنندگان موثر بود. با توجه به نتایج پژوهش می‌توان نتیجه گرفت آموزش خودتنظیمی می‌تواند از طریق بهبود کارکردهای اجرایی و تنظیم هیجان منجر به بهبود خودکنترلی و مدیریت خوردن در نوجوانان شده و در نتیجه موجب کاهش سطح توده بدنی آن‌ها می‌شود.

The effectiveness of self-regulation training with body mass index interaction on weight control, executive functioning, and emotion regulation of overweight and obese adolescent

Abstract Due to the difficulty in emotion regulation and executive functions of obese adolescents, psychological interventions have a great importance. The aim of this study was to investigate the effectiveness of selfregulation training on weight control, executive functions and emotion regulation in overweight and obese adolescents. The research design was semiexperimental with control group. The statistical population of the study consisted of obese and overweight adolescents in Isfahan who referred to health centers in Isfahan in 1398. Samples were selected by convenience sampling from those referring to health centers in Isfahan. Research tools including Gratz and Romer (2004) emotion regulation difficulty questionnaire, Wisconsin and Stroop test were used to measure executive functions. Data were analyzed using multivariate analysis of covariance. The results of the analysis showed that selfregulation training was effective on participants’ BMI, emotion regulation, and executive functions. However, BMI as the second independent variable was not effective in the results of the study. Behavioral regulation training is effective on body mass index, emotion regulation, and executive functions regardless of participants’ level of obesity and overweight. According to the research results, it can be concluded that selfregulatory training can improve weight control, executive functions and emotion regulation of obese and overweight adolescents. These results can be explained as selfregulatory training has skills and exercises that it is closely related to eating behavior, emotion regulation, and executive functions.