معرفی نسخه خطّی «حدایق الدقایق»

کتاب حدایق الدقایق نسخه منحصر به فردی است که ابوالحسن وحیدالدین ابن زین الدین حاجز بن اسفرغابادی نگاشته است. تاریخ دقیق تالیف کتاب مشخص نیست اما آنچه مسلم است، میرجان آن را در نیمه اول قرن دهم تالیف کرده است. میرجان در حدایق به شرح سخنان شیخ جلال الدین محمد، پیر و مراد خود پرداخته است. مولف از بزرگان سلسله نقشبندیه بوده، به ناصرالدین عبیدالله، از خواجگان نقشبندیه نیز ارادت داشته است. از حدایق تنها یک نسخه منحصر به فرد نفیس و به خط نستعلیق در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران موجود است.این کتاب حاوی مطالب عرفانی است که به منزله آیینه روشنی، فضای عرفانی قرنهای نهم و دهم را به خوبی فرا روی پژوهشگران آشکار می سازد. میرجان در تبیین آرای خود از فصوص الحکم ابن عربی و گفتار و نوشته های عارفان سلسله نقشبندیه بهره برده است؛ گاه نیز خود مسائل طالبان و سالکان را رمزگشایی کرده که در این راه از توفیق نسبی نیز برخوردار بوده است. نثر میرجان در برخی قسمت های کتاب، مسجّع و در اکثر موارد ساده و روان است. مسایل بنیادین این اثر عبارتند از: عوامل و موانع معرفت عرفانی، چگونگی تمسّک به پیامبر(ص) در سلوک عرفانی، نقش مراقبت و تاثیر نظر پیر در سلوک مرید و... . این اثر به تمامی در حوزه فرهنگ عرفانی نقشبندیه به کمال رسیده است و از جهت تبیین اندیشه های این سلسله حایز اهمیت است.

Introducing the manuscript

Hadayegh Aldaghayegh book is a unique copy which is written by Abolhasan Vahidedin Ibn Zeinodin Hajez ibn Asfarghabadi. The exact time of writing the book is not clear but what is obvious is that, it is written in the first half of tenth decade. The writer has written another book about four Caliph which is called Rozatol Ashab in 944 Hijri. Hadayegh has payed attention to the description of Sheykh Jalaledin Mahmood and it is about Sufism and Gnostic (see Mirjan A: 1) . As it is understandable from the book's content, Mirjan was a chief of Naghshbandiye chain and he was one of the Naseredin Obeidolah's fans. There is only one unique copy of Hadayegh Aldaghayegh in Nastaligh( style of writing) in central library of Tehran university. This valuable book consists of Gnostic things which is like a light mirror and brights the Gnostic space of ninth and tenth decade in front of researchers.Mirjan has proved his gnostic subjects by using Fosousolhekam book and Naghshbandiye's gnostic speeches. Most of the time he himself decoded the problem of gnostic persons beautifullyas we can say he has been very successful. The book is some times in rimed and beautiful prose and most of the time it is fluently.