مقایسه‌ و تحلیل استحاله‌ی ملال در دیدگاه‌های عارفانه‌ی سهراب سپهری و اندیشه‌های فلسفی شوپنهاور

ملال یکی از اصطلاحات  مهم در اندیشۀ شوپنهاور است که از تعلیق موقّت میل سرچشمه می گیرد و با رنج و یاس همراه است. شوپنهاور راه‌هایی را برای گسست از آن مطرح می کند که شامل نفی عارفانۀ اراده، هنر، تامّلات ژرف اندیشانه و اخلاق مبتنی‌بر فضیلت است. ازطرفی در اشعار نخستین سهراب نیز ملالت وجود دارد که در پی نگرش عرفانی، نبوغ هنری و شفقت ورزی، استحاله می یابد. نگارندگان در این پژوهش با رویکردی تطبیقی، ملال و چگونگی استحالۀ آن در نگرش عارفانۀ سهراب سپهری و دیدگاه فلسفی شوپنهاور را بررسی و تحلیل کرده اند و با روش تطبیقی-تحلیلی شباهت ها و تفاوت های این دو اندیشمند دربارۀ ملال و گریز از آن را مقایسه و تبیین کرده‌اند. ملالت در اشعار نخستین سهراب با شکل گیری نگرش عرفانی اش، سفر در ورای مکان و زمان ایده ای، طبیعت گرایی عارفانه و عشق جهان شمول به هستی، رنگ می بازد. شوپنهاور نیز انکار عارفانۀ اراده را یکی از راه های گسست از ملال و رستگاری ابدی می داند؛ امّا برخلاف او که درد را منفی تلقی می کند، درد دوری از حق در شعر سهراب جایگزین رنج ملالت می شود وآن را می ستاید. موازی با این نگرش، شعر سهراب نیز که مملو از مضامین عرفانی، اخلاقی و به‌عبارتی «استعلایی از آگاهی متداول» است، گریز موقّت ملالت است و با نظریۀ شوپنهاور مبنی‌بر منفک‌شدن ذهن از اراده که به تعلیق موقّت ملال منتهی می شود، پیوندی تنگاتنگ دارد.

analysis of the transformation of boredom in the mystical views of sohrab sepehri and the philosophical thoughts of schopenhauer

boredom is one of the key concepts in schopenhauer’s thought which originates from the temporary suspension of desire and is accompanied by suffering and despair. schopenhauer presents ways to break free from it: the mystical denial of will, art, deep contemplation, and virtue-based ethics. boredom is also present in sohrab’s poems, which are transformed through his mystical perspective, artistic genius, and compassion. in this study, the authors compare boredom and how it is transformed in the mystical view of sohrab sepehri and the philosophical view of schopenhauer, highlighting the similarities and differences between these two thinkers regarding boredom and ways to escape from it. the study uses a comparative-analytical approach to examine boredom and the means of escaping it in the poems of sohrab sepehri and the philosophical thoughts of schopenhauer. in sohrab’s early poems, boredom fades away with the formation of his mystical outlook, which includes traveling beyond time and space, mystical naturalism, and universal love. schopenhauer also sees the mystical denial of will as one way to break free from boredom and eternal salvation. unlike schopenhauer, who views pain as negative, sohrab replaces the pain of separation from the truth with the suffering of boredom and praises it. alongside this perspective, sohrab’s poetry, filled with mystical, moral, and transcendent themes, provides a temporary escape from boredom and has a close connection to schopenhauer’s theory of detaching the mind from the will, which leads to the temporary suspension of boredom.