از تجربه‌های زبانی تا ساحت فرازبانی در مراحل سلوک نفری

قاطبه پژوهش‌ ها در بررسی عنصر «زبان» و نقش آن در کتاب مواقف و مخاطبات نفّری، بیشتر بر روی «سکوت» تمرکز کرده‌اند و به دیگر مظاهر زبانی و فرازبانی موجود در متن، کمتر توجه شده و یا تنها اشاره‌ای گذرا به آنها شده است. با این ‌حال، این تاکید به معنای غافل ماندن نفّری از نمودهای عینی زبانی یعنی «سخن» و «سکوت» و درنهایت، گذر از این ساحات زبانی و ورود به اقلیم فرازبانی (فراسخن فراسکوت) یا به‌عبارتی اقلیم «تجلّی» نیست. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی - تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای، می‌کوشد تا با رویکرد پدیدارشناسی و درنگ در متن کتاب مواقف و مخاطبات، سه مرحله مختلف در مسیر سیروسلوک در این اثر را شناسایی، تبیین و تحلیل کند. همچنین، می‌کوشد تا نشان دهد که تاملات زبانی عرفای ما، به‌ویژه تاملات هستی‌شناختی‌شان آنان، چگونه قابل طبقه‌بندی و تعریف‌ هستند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که دو مرحله از سه مرحله سلوک، ماهیت زبانی دارند و شامل «سخن» و «سکوت» می‌شوند و عارف با گذر از آنها، وارد سومین منزلگاه، یعنی عرصه تجلی و شهود می‌شود. به تعبیر دقیق‌تر، سفر سالک از عالم «سخن»گفتن آغاز می‌شود، به پهنه «سکوت» می‌رسد و درنهایت به مرز تجلی (فراسخن فراسکوت) می‌رسد. ماندن در مرحله «سکوت» و بی‌‌توجهی به مراحل «سخن» و خاصه «تجلّی»، به‌ نوعی نادیده ‌گرفتن مراتب تجربه‌های سلوک و ابترماندنِ دستگاه معرفتی نفّری است.

from linguistic experiences to the metalinguistic realm: stages of niffari’s behavior

most research on the role of language in niffari’s al-mavāghef val mokhātabāt has focused primarily on silence, often overlooking other linguistic and meta-linguistic elements in the text or giving them only cursory attention. however, this focus does not imply neglect of the objective manifestations of language—namely, speech and silence. rather, it suggests a progression through these linguistic dimensions to explore the extra-linguistic realm (extra-speech, extra-silence) or the domain of manifestation. this study conducted in a descriptive-analytical manner using library resources aimed to discover, explain, and analyze 3 distinct stages of the journey and behavior outlined in al-mavāghef val mokhātabāt, employing a phenomenological approach to engage with the text. the essay also sought to classify and define the linguistic reflections of mystics, particularly their ontological insights. the findings indicated that two of the three behavioral domains pertained to language—specifically, speech and silence. the mystic traversed these stages to enter a third realm: that of manifestation and intuition. more precisely, the seeker’s journey began in the realm of speech, advances to silence, and ultimately reached the threshold of manifestation (extra-speech, extra-silence). remaining in the stage of silence without acknowledging the significance of speech and especially manifestation risked neglecting essential aspects of behavioral experiences, leading to an incomplete understanding within niffari’s epistemic framework.