بررسی معناشناسی واژه زهد در آثار سنایی

معنی‌شناسی دانشی است که با آن، مفهوم واژه‌ها و کلمات تحلیل می‌شود و در فهم معنای دقیق کلمه راهگشاست. با توجه به نظام معنایی و دایرۀ واژگانی که یک واژه در آن قرار می‌گیرد، مفهوم و معنای آن مشخص می‌شود و کاربرد و بسامد آن، اهمیت و جایگاه دقیق کلمه را برای ما مشخص می‌کند. بسامد بالای زهد در متون عرفانیْ آن را به یکی از مهم‌ترین کلیدواژه‌ها تبدیل کرده است. سنایی، شاعر قرن ششم هجری، نخستین‌بار مفاهیم عرفانی را به نظم درآورد و به زبان شعر سرود. زهد یکی از مهم‌ترین مفاهیم عرفانی است که سنایی آن را در اشعارش بیان کرده است؛ به‌گونه‌ای که واژۀ زهد یکی از واژگان کلیدی در آثار او به شمار می‌رود؛ ازاین‌رو بررسی معنی‌شناسی واژۀ زهد در آثار او اهمیت ویژه‌ای دارد. نویسندگان این پژوهش بر آن هستند تا با استفاده از شیوۀ معنی‌شناسی، دیدگاه سنایی را دربارۀ زهد تبیین کنند و معنای دقیق این واژه را در آثار او نشان دهند. تحلیل معناشناختی واژۀ زهد نشان می‌دهد که سنایی واژۀ زهد را در معنای اصلی خود به کار نبرده و حتی معنای نسبی و جدیدی به آن بخشیده که بیانگر دیدگاه ویژۀ او نسبت‌به زهد است. او زهد را در معنایی تازه و متفاوت به کار برده است که با استفاده از شیوۀ معنی‌شناسی می‌توان به این معنا پی برد.