نقد دیدگاه مفسران درباره ماهیت نافرمانی حضرت آدم(ع)

مفسران با تصور ناسازگاری میان نافرمانی آدم (ع) و عصمت وی، آیات مربوط را به شکل‌های گوناگون و گاه متضاد تاویل کرده‌اند. اغلب با پیش‌فرض پیامبر نبودن وی در بهشت و ناسازگاری عصمت با گناه پیش از نبوت وارد بحث شده‌اند. نگارنده با هدف نقد جامع دیدگاه مفسران درباره ماهیت نهی از شجره ممنوعه و نافرمانی آدم(ع)، می‌کوشد ضمن اثبات تحریمی بودن نهی از شجره ممنوعه، با توجه به شرایط استثنائی آدم در بهشت، این دوره بسیار کوتاه از زندگی او را در مقایسه با دوران پیش از نبوت دیگر پیامبران، یک استثنا معرفی و ناسازگاری میان نافرمانی در بهشت و عصمت در روی زمین را نفی کند. دلایل این استثنا عبارت‌اند از: برزخی بودنِ بهشتِ آدم، عدم ضرورتِ نبوت و عصمت وی و توقف کوتاهش در آنجا و فقدان هرگونه تجربه عینی درباره دشمنیِ شیطان و آگاهیِ تفصیلیِ بازدارنده درباره پیامدهای نافرمانی خداوند. به سبب همین استثنا بودن، احکامِ نافرمانیِ در بهشت را نمی‌توان به روی زمین سرایت داد؛ همان گونه که تقسیمات مربوط به اوامر و نواهی برگرفته از ادیان رویِ زمین مانند مولوی، ارشادی و تنزیهی، قابل سرایت به بهشت آدم (ع) نیست

Critique of the Interpreters’ Viewpoint concerning the Nature of the Prophet Adam’s (A.S.) Disobedience

Imagining incompatibility between Adam’s (A.S.) disobedience and his infallibility, the interpreters have interpreted the related verses differently and sometimes contractively. They have often proceeded to discuss it with a presupposition of his not being a prophet in Paradise and the incompatibility of infallibility with committing sins prior to Prophethood. Aiming at a comprehensive critique of the interpreters’ viewpoint concerning the nature of prohibition of the forbidden tree in Paradise and Adam’s (A.S.) disobedience, the writer tries to prove the prohibitory nature of the forbidden tree with respect to Adam’s exceptional condition in Paradise and introduces this period of his life as an exception as compared to the period prior to other Prophets’ Prophethood and negates the incompatibility between disobedience in Paradise and infallibility on earth. The reasons for this exception are: purgatoriness of Adam’s Paradise, unnecessity of his Prophethood and infallibility, his short stay in Paradise, lack of any objective experience about the enmity of Satan, detailed preemptive awareness about the outcomes of disobedience. It was for this very exceptionality that the rulings for disobedience in Paradise cannot be applied to the earth; just as the division concerning the commands and prohibitions adopted from the religions on earth into, for example, obligatory, advisory, and purificatory, are not applicable to Paradise of Adam (A.S.).