نقد و ارزیابی روایات شان نزول سوره تحریم

در منابع روایی و تفسیری، دوازده روایت به‌عنوان شان نزول سوره تحریم نقل شده است. این روایات به دلیل تنوع و تعارض درونی و بیرونی آنها، از پر‌چالش‌ترین روایات سبب نزول هستند. برای تشخیص روایات سبب نزول و تعیین صحت و سقم آن، باید سه مرحله را طی نمود که عبارت است از: ارزش‌گذاری روایات شان نزول، ارزیابی محتوای روایات و ارزیابی سند آنها. با بررسی روشمند تمامی روایات شان نزول سورۀ تحریم، متوجه می‌شویم که هیچ یک از این روایات، سبب نزول واقعی سوره نیستند، بلکه همۀ آنها بیانگر فضای نزول سوره تحریم در سال هشتم هجری می‌‌باشند و از شکل‌گیری جریانی مرموز در میان مسلمانان خبر می‌دهند که برای تضعیف جایگاه اجتماعی پیامبر تلاش می‌کند و متاسفانه این جریان به منزل پیامبر هم نفوذ کرده است. در این شرایط سورۀ تحریم نازل شده و به زنان پیامبر هشدار می‌دهد که از خیانت به ایشان و همکاری با جریان توطئه دست بردارند.