مبانی مرجعیت علمی قرآن کریم از منظر دکتر صادقی تهرانی

مرجعیت قرآن به‌معنای اثرگذاری قرآن بر سایر دانش‌های ساخت‌یافته بشری است. یکی از پیشگامان معتقد به مرجعیت علمی قرآن کریم در علوم مختلف اسلامی و انسانی که بیش از دیگران به این مساله پرداخته، دکتر صادقی تهرانی، مولف تفسیر «الفرقان» است. وی بر این باور است که قرآن کریم به‌عنوان کتاب دین، در مرجعیت علمی بر همه چیز، حتی روایات نیز مقدم بوده و یک فقیه، بیش و پیش از هر منبع دیگری، باید به خود قرآن کریم مراجعه و نیازهای معرفتی و علمی خود را از آن برگیرد. این پژوهش در صدد است با روش توصیفی- تحلیلی، به این پرسش پاسخ دهد که دکتر صادقی، دیدگاه خود در مرجعیت علمی قرآن را بر چه مبانی­ای استوار ساخته است؟ نتایج تحقیق حاکی از آن است که از منظر دکتر صادقی، اساسی‌ترین مبانی مرجعیت علمی حداکثری قرآن عبارت‌اند از: باور به فراعصری بودن قرآن، جامعیت موضوعی قرآن، قابلیت قرآن برای پاسخگویی به نیازهای عصری، دلالت الفاظ قرآن بر چندمعنا، توسعه­پذیری معنای الفاظ قرآن و حجیت آن، و الگو دهی روایات تبیینی اهل بیت (ع) در مراجعه به قرآن.

the foundations of the scientific authority of the holy qur’an from the viewpoint of dr. sadeqi tehrani

the authority of the qur’an means the efficacy of the qur’an on other man-made knowledge. one of the pioneers believing in the scientific authority of the holy qur’an in various islamic and human sciences, who has addressed this issue more than others, is dr. sadeghi tehrani, the author of tafsār al-furqān. he believes that the holy qur’an, as a book of religion, is superior over everything in terms of scientific authority, even traditions, and a jurist should refer to the holy qur’an itself more than any other source and get his knowledge and scientific needs from the qur’an. this research intends to answer the following question with a descriptive-analytical method: &on what foundations has dr. sadeghi based his view on the scientific authority of the qur’an? the results of the research indicate that from dr. sadeghi’s point of view, the most basic foundations of the maximum scientific authority of the qur’an are: belief in the trans-epochality of the qur’an; thematic inclusiveness of the qur’an; the capability of the qur’an to respond to modern-age needs; denotation of the qur’an’s multi-meaning words; the expandability of the meaning of the words of the qur’an and its authority, and the modeling of explanatory traditions of ahl al-bayt in referring to the qur’an.