مبانی قرآن‌شناختی مرجعیت علمی قرآن در کلام و فلسفه اسلامی

از مسائل مهم در مرجعیت علمی قرآن، به‌معنای اثرگذاری آن در یک حوزه دانشی، بررسی مبانی آن است. مراد از «مبانی مرجعیت علمی قرآن»، آن دسته آموزه‌ها و قضایایی در حوزه‌های مختلفی نظیر انسان‌شناسی، معرفت‌شناسی، علوم قرآن و... است که اثبات و پذیرش مرجعیت علمی قرآن بر آنها استوار است؛ به‌گونه‌ای که انکار آنها به انکار مرجعیت علمی قرآن انجامیده و آن را بی‌اعتبار می‌سازد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی مبانی قرآن‌شناختی مرجعیت علمی قرآن در کلام و فلسفه اسلامی پرداخته و به این پرسش پاسخ می‌دهد که پذیرش مرجعیت علمی قرآن در عرصه کلام و فلسفه اسلامی بر چه باورهایی درباره خود قرآن استوار است.بر اساس یافته‌ها و دستاوردهای این پژوهش، مبانی قرآن‌شناختی مرجعیت علمی قرآن، در دو دسته مبانی ناظر به وجود و حقیقت قرآن نظیر اصالت و حقانیت، حیات، جاودانگی و جهان­شمولی، جامعیت و قلمرو مشترک، ساختار چندمعنایی قرآن؛ و مبانی ناظر به زبان و معرفت قرآن نظیر فهم‌پذیری و تفسیر، معرفت‌بخشی و واقع‌نمایی، جواز و اعتبار معرفت عقلی و فلسفی قرآن جای گرفته و اثبات می‌شوند.

the qur’anologic foundations of the scientific authority of the qur’an in islamic theology and philosophy

one of the important issues in the scientific authority of the qur’an, in the sense of its effectiveness in a field of knowledge, is to study of its foundations. what is meant by &the foundations of the scientific authority of the qur’an& is those doctrines and propositions in various fields such as anthropology, epistemology, the sciences of the qur’an, etc., on which the proof and acceptance of the scientific authority of the qur’an is based; in such a way that denying them leads to denying the scientific authority of the qur’an and makes it invalid. using a descriptive-analytical method, this article examines the qur’anic foundations of the scientific authority of the qur’an in islamic theology and philosophy, and answers the question, &what beliefs about the qur’an itself is the acceptance of the scientific authority of the qur’an in the field of islamic theology and philosophy based on?&according to the findings and achievements of this research, the qur’anologic foundations of the scientific authority of the qur’an are included and proved in two categories: the foundations regarding the existence and truth of the qur’an such as authenticity and rightfulness, life, immortality and universality, inclusiveness and common territory, and multiple-meaning structure of the qur’an; and the foundations regarding the language and knowledge of the qur’an, such as comprehensibility and interpretation, knowledge provision and realization, permissibility and validity of the intellectual and philosophical knowledge of the qur’an.